Borzoj – poznaj najważniejsze cechy psów tej rasy
Chart rosyjski to pies szlachetny, dzięki dolewce krwi polskich chartów. Silny o delikatnej szacie, dzięki dodaniu do puli genetycznej chartów klock i wytrzymały, dzięki wprowadzeniu genów chartów górskich i krymskich. Borzoj jest zatem doskonałym psem myśliwskim, pracującym nawet w bardzo dużym stadzie, doskonałym psem sportowym, osiągającym najlepsze wyniki w wyścigach psów i pogoni za sztuczną zwierzyną na naturalnej nawierzchni.
SPIS TREŚCI
1.1. Borzoj – rodzaje szaty i umaszczenia
2. Borzoj – charakter i umiejętności
2.1. Charakter borzoja
2.2. Umiejętności charta rosyjskiego
4.1. Typowe choroby
4.2. Wady według wzorca
Data publikacji: 27 września 2023
Jak wygląda borzoj?
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/pies-chart-borzoj-opalanie-si%C4%99-633817/
Borzoj to harmonijnie zbudowany wysokonożny pies. Głowa psa jest wąska i sucha oraz spójna z wyglądem ogólnym. Głowa wraz z kufą tworzą długą linię, gdzie stop jest ledwie zaznaczony. Guz potyliczny jest wyraźny w przeciwieństwie do łuków jarzmowych i brwiowych. Kufa psa jest długa i sucha, może być lekko wypukła, wtedy nazywany jest downface. Kufę kończy duży nos, który wystaje poza krawędź żuchwy i zawsze jest barwy czarnej, tak jak krawędzie warg. Duże oczy borzoja mają kształt migdałów i są ukryte za przylegającymi powiekami o czarnych krawędziach. Barwa tęczówki psa jest brązowa do ciemnobrązowej. Cienkie uszy psa są małe, ostro zakończone, położone blisko siebie z tyłu czaszki. Ich położenie zależne jest od stanu emocjonalnego psa, ale w spoczynku są złożone są na szyi tak, by krawędzie niemal się dotykały.
Linia górna tułowia borzoja to płynny łuk, bez zaznaczonego kłębu. Łuk osiąga najwyższy punkt w pierwszym lub drugim kręgu lędźwiowym. Dolna linia jest mocno podkasana. Grzbiet psa jest sprężysty, muskularny i szeroki. Zad u rasy jest wyznaczony guzami biodrowymi, jest długi, szeroki i lekko opada, a kończy go cienki, długi i sierpowaty lub szablasty ogon. Ogon z piórem, podobnie jak uszy, noszony jest zależnie od emocji, w spoczynku ogon wisi. Ciało borzoja noszone jest przez długie, dobrze umięśnione, równoległe i proste nogi.
Wysokość w kłębie |
Pies: 75-85 cm Suka: 68-78 cm |
Waga |
Pies: 35-45 kg Suka: 35-45 kg |
Borzoj – rodzaje szaty i umaszczenia
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/borzoj-chart-rosyjski-rasowy-pies-5129796/
Borzoj ma długi, jedwabisty, lśniący i powiewny włos. Jego struktura może być falista lub z luźnymi pierścieniami. Dopuszczalne są też zwarte loki. W zależności od części ciała włos może mieć różną długość.
Chart rosyjski występuje w wielu rodzajach umaszczenia:
- Białym
- Pastelowym (płowe, płowo-szare, płowo-srebrne, jasne z jasno-szarym nalotem)
- Jasno-rudym
- Jasno-szarym
- Rudym z czarnym nalotem (sobolowe) z czarną maską
- Szarym (od żółto-szarego po popiel)
- Pręgowanym (na maści pastelowej, rudej lub szarej z ciemnymi żyłkami pręgowania)
- Czerwonym z kolorami pośrednimi
- Czarnym z kolorami pośrednimi
Każda z wymienionych maści może być jednolita, łaciata lub z podpalaniem. Borzoj może występować we wszelkich umaszczenia od białego po czarne w dowolnych kombinacjach.
Borzoj – charakter i umiejętności
Borzoj był psem przeznaczonym do polowań z psami gończymi i końmi na krótkich oraz długich dystansach, na różnym terenie. Najczęściej ofiarą chartów rosyjskich padały lisy i zające, rzadziej także wilki. Pies ma doskonały wzrok i to właśnie nim polował, a w połączeniu ze sprawnością i szybkością był myśliwym doskonałym. Dziś spełnia się jako pies sportowy, szczególnie polecany do uprawiania wyścigów między chartami i coursingu, w którym wykorzystuje umiejętności psa myśliwskiego.
Charakter borzoja
Poza pracą usposobienie borzoja jest spokojne, na spacerach nie jest sprinterem, porusza się wydłużonym, swobodnym kłusem, który zmienia się w pełen galop, podczas pościgu. Baczny obserwator dostrzeże, kiedy borzoj się ożywia. Jego uszy unoszą się ku górze, a koniuszki skierowane są wtedy na boki lub do przodu. Ogon borzoja z pozycji wiszącej unosi się do linii grzbietu. Borzoje to psy inteligentne, sprytne i potrafiące ze sobą doskonale współpracować.
Umiejętności charta rosyjskiego
Borzoj to pies sprawny, szybki, zwrotny, wytrzymały i zręczny. Cechy te od zawsze były u niego cenione, jako wprawnego myśliwego. Po dziś dzień rasę użytkuje się, wykorzystując i rozwijając jej umiejętności łowieckie. Borzoj to pies spostrzegawczy, żywo reagujący na bodźce wzrokowe, zdolny do nagłych przyspieszeń i wytrwały w pracy. Poza tym jest psem odważnym i ciętym, ale nie agresywnym.
Borzoj traktuje ludzi bardzo różnie, jego stosunek oscyluje od obojętnego po przyjacielski. Z pewnością nie jest to rasa, którą powinni interesować się opiekunowie bez doświadczenia, osoby starsze czy osoby mieszkające w blokowiskach miast. Chart rosyjski potrzebuje codziennie dużej dawki aktywność, którą może mu zapewnić równie aktywny właściciel. Dodatkowym wymogiem stawianym wobec człowieka jest konieczność posiadania domu ze sporym wybiegiem w ogrodzie, by pies mógł w dowolnym czasie spożytkować nadmiar energii. Zaleca się również uprawianie z psem wyścigów chartów lub coursingu.
Borzoj z hodowli
Borzoj, który ma w przyszłości być psem sportowym, musi być szkolony do ganiania wabika/szmatki w wieku 6-8. tygodni, a więc jeszcze w hodowli. Każdy pies z hodowli musi mieć możliwość wybiegania się. Szczenięta początkowo powinny biegać swobodnie w swoim gronie. Gdy miot osiągnie 6. miesiąc życia, musi być zapoznany z dźwiękiem maszyny, która ciągnie żyłkę ze sztuczną ofiarą. Pies zachęcony do zabawy w chwytanie, może ją łapać, ale początkowo bieg musi odbywać się na płaskim terenie. Borzoj mający 7-8. miesięcy może trenować na trasach 150-metrowych. Pierwsze treningi powinny odbywać się u boku bardziej doświadczonych chartów, które nauczą młodego psa współpracy, konstruktywnego myślenia i wszystkich sztuczek potrzebnych na zawodach. Nauka powinna trwać 12 miesięcy, zanim chart rosyjski będzie biegał na pełnym dystansie z przeszkodami w różnym terenie. Od 6. lub 7. miesiąca życia borzoj powinien zacząć biegać z opiekunem przy rowerze w celu wyrobienia kondycji. Z wiekiem można zaproponować psu różne podłoża np. bieg po piasku, po terenie górzystym czy bieg po przeoranym polu.
Szczenię borzoja powinno pozostać przy matce do 7-8. tygodnia życia. Okres ten jest konieczny do prawidłowego odkarmienia szczenięcia i naukę pobierania pokarmu stałego, dostosowanego do zwiększającej się aktywności psa - młode charty mają dużo energii i chętnie biegają, dlatego ich dieta w hodowli musi być dopasowana do poziomu aktywności.
Hodowca w dniu odbioru szczenięcia powinien przekazać nowemu opiekunowi metrykę psa, na podstawie której będzie można wyrobić rodowód oraz książeczkę zdrowia z wykazem dotychczasowych szczepień.
Zdrowie borzoja
Borzoj to zdrowa rasa psów. Jak na charta przystało pies jest wytrzymały i silny. Zimą, w silne mrozy, warto jednak chronić psa, ubierając go na spacery w ubranko. Mimo wszystko borzoj nie jest wolny od chorób, które dotykają psy rasowe.
Typowe choroby
Wśród wielu chorób, charakterystycznych dla tej rasy psów warto wskazać m.in.:
- Pierwotny obrzęk limfatyczny
- Wady odcinka szyjnego kręgosłupa
- Zaćmę
- Rozszerzenie lub skręt żołądka
- Retinopatię borzojów
Wady według wzorca
Pies borzoj z hodowli nie powinien wykazywać wad, wymienionych we wzorcu rasy. Kościec u rasy powinien być mocny, ale nie masywny. Skóra nie może mieć fałd, powinna być przylegająca. Skóra na głowie powinna być tak sucha, by widoczne były na niej większe żyły. Mięśnie powinny być suche i dobrze wykształcone. Wargi i nos borzoja musi być czarny bez względu na umaszczenie. Uzębienie psa powinno być kompletne, choć dopuszcza się pewne braki. Szyja psa nigdy nie powinna być noszona wysoko. Klatka piersiowa nie jest szeroka, ale też nie może być szersza niż zad.
Wśród wad dyskwalifikujący we wzorcu podano:
- Agresję lub wyraźną lękliwość
- Maść czekoladową, kakaową, błękitną, izabelowatą i wszelkie umaszczenia rozjaśnione, przy których trufla nosa nie jest czarna
- Całkowitą depigmentację nosa, powiek i warg
- Tęczówki oczu w odcieniach szarego, zielonego, niebieskiego, oczy różnobarwne
- Przodozgryz, tyłozgryz, zgryz przemienny. Brak siekaczy, jeśli są one ciasno ustawione. Brak choćby jednego kła
- Kończyny: koziniec, obecność dodatkowych palców
- Ogon korkociągowaty, złamany, przycięty, choćby częściowo
Żywienie borzoja
Wszystkim psom sportowym, w tym także borzojom, trzeba dostarczyć składników odżywczych mających korzystny wpływ na budowę i rozwój stawów, a także na ich regenerację po intensywnym wysiłku. Nieprawidłowa dieta, przy tak zróżnicowanym wysiłku, jaki przechodzą charty sportowe, może być przyczyną wielu chorób.
Chart borzoj w sezonie biegowym musi otrzymywać karmę wysokowęglowodanową, która będzie uzupełniana suplementami, usprawniającymi mięśnie i ich rozwój. Może to być np. HMB, kolagen, preparaty wapniowo-magnezowe, glukozamina czy l-karnityna.
Przed wyścigiem borzoja nie wolno karmić ani przesadnie poić. Przed wysiłkiem pies powinien również zrealizować potrzeby fizjologiczne i rozgrzać mięśnie, by nie doszło do kontuzji. Po zakończonych zawodach opiekun psa musi zadbać o schłodzenie ciała psa i spokojne miejsce do odpoczynku. Nawet przed podaniem wody należy jednak odczekać 30 minut po wysiłku.
Borzoj powinien mieć miski ustawione na wysokości psyka, by nie musiał się niepotrzebnie do nich schylać. Miski na podwyższeniu odciążą szyje i kręgosłup oraz zapobiegną łykaniu powietrza.
Szukasz karmy z witaminami?
Sprawdź: Wysokomięsna, zdrowa karma dla psa
Pielęgnacja borzoja
Ze względu na długość włosa chart rosyjski borzoj wymaga systematycznego wyczesywania. Jego włos ma tendencję do filcowania się i plątania, zwłaszcza tam, gdzie jest dłuższy (spód klatki piersiowej, brzuch, tylna strona kończyn i portki na udach). Borzoj, by budzić podziw swym arystokratycznym wyglądem, musi być psem zadbanym. W tym celu niezbędny jest zakup szczotki z włosia i szczotki drucianej do frędzli.
Opiekun powinien przyzwyczajać psa do zabiegów pielęgnacyjnych już od szczenięcia. Ruchów wyczesujących nie można prowadzić gwałtownie, by nie pokaleczyć skóry psa i zniechęcić go do czesania. Absolutnie nie czesz borzoja na sucho czy pod włos! Zabieg czesania wykonuje się co 2 dni, z użyciem odżywki, ułatwiającej sunięcie po włosie.
Kąpiel zalecana jest wtedy, gdy pies jest po prostu brudny. Pamiętać trzeba, aby przed kąpielą rozczesać włos ze wszystkich splątań. Do mycia borzoja stosuj wyłącznie preparaty przeznaczone dla psów długowłosych. Po kąpieli dokładnie odciśnij wodę ręcznikiem i susz włos letnim strumieniem powietrza z suszarki. Aby włos się nie elektryzował, zaleca się użycie odżywki antystatycznej.
Poza kąpielami i czesaniem pies musi mieć codziennie myte zęby, a raz w tygodniu kontrolowane oczy, stan pazurów i czyszczone uszy.
Wyprawka dla borzoja
Gdy decyzja o zakupie borzoja już zapadła należy przygotować wszystko, co niezbędne na przyjęcie nowego członka rodziny w domu. W wyprawce dla szczeniaka borzoja powinny znaleźć się:
- Obroża dla psa
- Szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa na podwyższeniu
- Ortopedycznym legowisku dla psa, na podwyższeniu
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
- Kagańcu dla psa
Ciekawostki o borzoju
- Suki charta rosyjskiego są zwykle dłuższe od samców.
- Najsłynniejszą sforę chartów rosyjskich posiadał Wielki Książe Mikołaj Mikołajewicz (1856-1929). Sfora nazywała się Pinczero.
- W Hiszpanii i Rosji charty nadal polują w parach na żywe zające, a ich myśliwi wyruszają z psami na polowanie na koniach. Zawody wygrywa pies, który pierwszy chwyci zdobycz i przechodzi do kolejnych rund, aż do chwili wyłonienia najlepszego psa. Wydarzenie to jest wielkim widowiskiem porównywalnym z corridą.
Bibliografia
Chart rosyjski borzoj, wzorzec rasy – tłumaczenie ZKwP, zkwp.pl/wzorce/193.pdf (dostęp: 11.08.2023).
fci.be/en/nomenclature/BORZOI-RUSSIAN-HUNTING-SIGHTHOUND-193.html
A. Gough, A. Thomas, Predyspozycje rasowe do chorób psów i kotów, wyd. SIMA WLW, Warszawa 2006.