Chart szkocki – poznaj najważniejsze cechy psów tej rasy

 Grafika źródło: Autorstwa Sisteskrik - Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=18254182 

SPIS TREŚCI

1. Jak wygląda deerhound?

1.1. Chart szkocki – rodzaje szaty i umaszczenia

2. Deerhound – charakter i umiejętności

2.1. Charakter charta szkockiego

2.2. Umiejętności deerhounda

3. Deerhound z hodowli

3.1. Na co zwrócić uwagę w hodowli?

3.2. Dokumenty i zasady odbioru szczenięcia

4. Zdrowie charta szkockiego

4.1. Typowe choroby

4.2. Wady według wzorca

5. Jak karmić chata szkockiego deerhounda?

6. Pielęgnacja charta szkockiego

7. Wyprawka dla deerhoudnda

Data publikacji: 16 październik 2025

Jak wygląda deerhound?

Źródło: Autorstwa Hanna Woźna - Gil - Hanna Woźna - Gil,, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3424656 

Charty szkockie zachwycają szlachetną sylwetką: wysoką, smukłą i pełną elegancji. Na ich wygląd składają się: długi łuk szyi, głęboka klatka piersiowa oraz charakterystyczna, lekko wygięta linia grzbietu. Najważniejsze cechy to długa, wąska głowa, ciemne i łagodne oczy oraz luźno opadające uszy, które razem podkreślają dostojeństwo tej rasy.

Chart szkocki to idealne połączenie elegancji i siły. Głowa jest długa i wąska, z płaską czaszką lekko zwężającą się ku nosowi, bez wyraźnego stopu. Kufa czarna, nieco orla, z dobrze przylegającymi wargami, porośnięta charakterystycznymi wąsami i niewielką bródką. Oczy ciemne, wyraziste i łagodne, lecz w chwili pobudzenia — przenikliwe. Uszy wysoko osadzone, delikatne jak mysia sierść, w spoczynku złożone do tyłu, a w ruchu lekko się unoszą.

Szyja charta jest długa i bardzo mocna, często częściowo ukryta pod obfitą kryzą. Sylwetka przypomina mocniejszą wersję greyhounda: dobrze wysklepione lędźwie, szeroki i lekko pochylony zad oraz głęboka, choć niezbyt szeroka klatka piersiowa. Grzbiet powinien być lekko łukowaty, a linia zadu delikatnie nachylona ku ogonowi.

Ogon jest długi, sięga niemal do ziemi; gruby u nasady i zwężający się ku końcowi, porośnięty szorstkim włosem. W spoczynku zwisa, natomiast w ruchu lekko się skręca. Kończyny mocne, o szerokim, płaskim kośćcu — przednie proste, a tylne z dobrze zaznaczonymi kątami. Łapy zwarte, z mocnymi pazurami i wyraźnie zaznaczonymi kłykciami, idealnie przystosowane do szybkiego, długiego biegu.

Chart szkocki – rodzaje szaty i umaszczenia

Chart szkocki ma charakterystyczną, szorstką sierść. Włos powinien być gęsty, twardy i dobrze przylegający do ciała. Na tułowiu, szyi, zadzie i tylnych kończynach jego długość zwykle wynosi od 8 do 10 cm. Na głowie, klatce piersiowej i brzuchu sierść jest zauważalnie delikatniejsza, jednak nigdy nie może być miękka ani wełnista. Drobne pióra mogą pojawiać się po wewnętrznej stronie nóg, lecz nie powinny być przesadnie obfite ani rzucające się w oczy.

Umaszczenie deerhounda najczęściej obejmuje różne odcienie szarości — od ciemnoszaroniebieskich po jaśniejsze, srebrzyste tony. Występują również psy pręgowane, żółte, piaskowe lub płowoczerwone, często z czarną maską, ciemnymi uszami oraz przyciemnionymi końcówkami łap i ogona. Dopuszczalne są niewielkie białe akcenty, np. na klatce piersiowej, palcach czy końcu ogona, jednak nie powinny dominować w wyglądzie psa. Idealny przedstawiciel rasy ma jednolite umaszczenie, bez wyraźnych białych plam na głowie lub wokół szyi.

Deerhound – charakter i umiejętności

Ta stara szkocka rasa myśliwska od wieków uchodziła za psa elity. Ceniono ją za szybkość, wytrzymałość i szlachetny wygląd w akcji. Dzięki znakomitemu wzrokowi oraz imponującej sile deerhound potrafił samodzielnie ścigać dużą zwierzynę. Dziś rzadko pełni typowe funkcje łowieckie, jednak zachował wiele cech użytkowych: nadal jest psem inteligentnym, czujnym i zdolnym do szybkiego działania.

Charakter charta szkockiego

Chart szkocki to pies o wyjątkowym usposobieniu — pełnym godności, łagodności i wewnętrznego spokoju. Choć jego postura i myśliwska przeszłość mogą sugerować dominujący charakter, w rzeczywistości to bardzo delikatny i wierny towarzysz. Wobec rodziny jest oddany, czuły i nienarzucający się. Do obcych podchodzi z lekką rezerwą, ale nie okazuje ani agresji, ani lęku. Jest opanowany i zrównoważony także w kontaktach z innymi psami, dlatego idealnie sprawdzi się jako domowy pupil w spokojnym, przyjaznym otoczeniu.

Umiejętności deerhounda

Deerhound jest inteligentny i pojętny, ale nie pracuje „pod presją”. Wychowanie musi być spokojne, konsekwentne i oparte na wzajemnym zaufaniu, nie na przymusie. Chce współpracować z człowiekiem, chociaż potrzebuje delikatnego podejścia i pozytywnej motywacji.

To pies o silnym instynkcie pogoni — szybki, wytrzymały i kochający ruch. Najlepiej czuje się w otwartym terenie, gdzie może biec swobodnie. Codzienna dawka aktywności na ogrodzonym wybiegu to absolutna konieczność. Świetnie odnajduje się również w towarzystwie innych psów, szczególnie podczas wspólnych gonitw — wtedy w pełni pokazuje swoją naturę psa pełnego gracji, siły i elegancji.

Deerhound z hodowli

Przy wyborze szczeniaka deerhounda warto zachować szczególną ostrożność. Rasa ta bywa mylona z wilczarzem irlandzkim — różnice dla osoby niedoświadczonej mogą być mało widoczne. Deerhound jest lżejszy, smuklejszy i ma bardziej „chartowaty” wyraz niż wilczarz. Jeśli nie jesteśmy pewni, jak je rozróżnić, dobrze skonsultować się z doświadczonym hodowcą lub sędzią kynologicznym — pomoże to uniknąć kosztownej pomyłki. Obie rasy mają odrębne wzorce FCI i nie mogą być ze sobą krzyżowane. To nie tylko niezgodne z zasadami hodowlanymi, ale również może stanowić zagrożenie dla zdrowia przyszłych psów.

Na co zwrócić uwagę w hodowli?

Podczas wyboru hodowli warto ocenić:

• warunki, w jakich przebywają psy,

• kontakty hodowcy z miotem oraz jego podejście do socjalizacji,

• zgodność rodziców z oficjalnym wzorcem FCI.

Rzetelny hodowca powinien udostępnić:

• rodowód ZKwP/FCI matki oraz — jeśli możliwe — ojca miotu,

• wyniki badań genetycznych i kardiologicznych,

• informacje o historii zdrowotnej linii, w tym o nowotworach,

• wyniki badań serca (np. echo).

Dokumenty i zasady odbioru szczenięcia

Przyszły opiekun musi otrzymać książeczkę zdrowia szczeniaka z pełną dokumentacją odrobaczeń i szczepień. Miot oddawany do nowych domów nie może być młodszy niż 8 tygodni.

Jeśli cokolwiek budzi nasze wątpliwości — zbyt niska cena, brak dokumentów, unikanie pytań — najlepiej zrezygnować z zakupu i poszukać sprawdzonej hodowli. Chart szkocki to rasa wyjątkowa, dlatego decyzja o jego zakupie powinna być przemyślana i poparta wiarygodnymi informacjami.

Zdrowie charta szkockiego

Charty szkockie to generalnie zdrowa i dość odporna rasa, zwłaszcza jak na swoje rozmiary. Ich mocna budowa i naturalna selekcja do polowań sprawiły, że nie mają tak wielu problemów zdrowotnych jak niektóre inne duże rasy.

Typowe choroby

Do chorób charakterystycznych dla tej rasy psów należą m.in.:

• Kardiomiopatia rostrzeniowa
• Nowotwory kości 
• Skręt żołądka

Wady według wzorca

W przypadku charta szkockiego za wady uznaje się wszystkie odstępstwa od wzorca FCI — szczególnie te, które wpływają negatywnie na zdrowie, komfort życia psa lub jego zdolność do pracy w terenie, czyli szybkiego i wytrzymałego biegu. Podczas oceny sędziowie kynologiczni biorą pod uwagę zarówno stopień nasilenia wady, jak i jej wpływ na ogólną kondycję, ruch oraz charakter psa.

Z hodowli i wystaw bezwzględnie wyklucza się psy agresywne lub nadmiernie lękliwe. Takie zachowania są całkowicie sprzeczne z naturą deerhounda — rasy łagodnej, zrównoważonej i opanowanej. Dyskwalifikacji podlegają także osobniki wykazujące poważne nieprawidłowości fizyczne lub psychiczne, które podważają ich zdrowie, stabilność emocjonalną albo typowy dla rasy wygląd i temperament.

Jak karmić chata szkockiego deerhounda?

Żywienie charta szkockiego powinno opierać się na:

• wysokiej jakości białku zwierzęcym — wspiera masę mięśniową

• zdrowych tłuszczach — jako główne źródło energii

• witaminach, minerałach i przeciwutleniaczach — wspierają regenerację i odporność

W okresach intensywnego wysiłku lub startów w zawodach warto rozważyć karmy typu sport lub dietę indywidualnie komponowaną — najlepiej przy wsparciu psiego dietetyka.

Profilaktyka skrętu żołądka — zasady karmienia

Deerhound ma zwiększoną skłonność do skrętu żołądka, dlatego:

• nie powinien jeść tuż przed ani tuż po treningu

• najlepiej podawać mniejsze, częstsze porcje

• po posiłku konieczny jest spokojny odpoczynek

U psów intensywnie trenujących można rozważyć profilaktyczną gastropeksję laparoskopową (przyszycie żołądka), często wykonywaną przy okazji sterylizacji lub kastracji.

Żywienie szczeniąt — ostrożnie z tempem wzrostu!

Zbyt szybki wzrost młodych psów — spowodowany nadmiarem kalorii, białka lub niewłaściwym stosunkiem wapnia do fosforu — może prowadzić do poważnych problemów ortopedycznych, takich jak:

• dysplazja stawów

• krzywica

• deformacje kończyn

Dlatego w pierwszych miesiącach życia najlepszym wyborem jest karma typu „large breed puppy” lub zbilansowana dieta BARF pod opieką dietetyka. Takie żywienie zapewnia spokojny, kontrolowany rozwój szkieletu.

---

Szukasz zbilansowanej karmy dla młodego psa?

Sprawdź: Karma dla psa z dużą zawartością mięsa

---

O czym jeszcze pamiętać?

Do około 12–18 miesiąca życia:

• unikaj suplementów wapnia i kolagenu bez konsultacji

• zadbaj o stabilny tryb życia i umiarkowaną aktywność

• unikaj śliskich podłóg, wysokich skoków i forsownych zabaw

Pielęgnacja charta szkockiego

Pielęgnacja charta szkockiego nie jest trudna, ale wymaga systematyczności i znajomości specyfiki jego sierści. Włos powinien być szorstki i druciany, a aby utrzymać go w dobrej kondycji, martwy włos należy regularnie usuwać. Najlepiej sprawdzi się szczotka z naturalnego włosia oraz pudlówka do podszerstka. Zaleca się czesanie dwa razy w tygodniu — na lekko wilgotną sierść i z dodatkiem odżywki, która ułatwia rozczesywanie, ale nie zmienia struktury włosa.

Co kilka miesięcy sierść wymaga ręcznego trymowania. Jeśli nie masz doświadczenia, warto powierzyć ten zabieg doświadczonemu groomerowi. Strzyżenie maszynką lub nożyczkami jest błędem — niszczy strukturę włosa i może negatywnie wpłynąć na zdrowie skóry psa.

Higiena — o czym pamiętać?

• włosy w uszach należy delikatnie wyskubywać, aby zapewnić przewiew

• nadmiar sierści między opuszkami łap trzeba usuwać regularnie

• zęby najlepiej szczotkować codziennie, by zapobiec osadzaniu się płytki nazębnej

Po spacerach w trudnym terenie warto dokładnie obejrzeć psa: stan skóry, oczu i łap. Każdą rankę czy otarcie należy odpowiednio zabezpieczyć. Nie wolno zapominać o regularnej profilaktyce przeciwpasożytniczej, która chroni psa przed kleszczami, pchłami i robakami.

Wyprawka dla deerhoudnda

Gdy decyzja o zakupie charta szkockiego już zapadła należy przygotować wszystko, co niezbędne na przyjęcie nowego członka rodziny w domu. W wyprawce dla szczeniaka powinny znaleźć się

• Obroża dla psa

• Kaganiec dla psa

• Smycz dla psa

Kompletując wyprawkę nie zapomnij również o:

• Miskach dla psa

• Ortopedycznym legowisku dla charta szkockiego

• Zabawkach dla deerhounda

• Woreczkach na odchody

• Szczotce do sierści dla psa

• Szamponach i odżywkach dla ras szorstkowłosych

• Adresówce dla psa

• Paście i szczoteczce do zębów

Bibliografia

J. Monkiewicz, K.Rogowska, J.Wajdzik, Kynologia, wyd. UWP, Wrocław 2011.

E.M. Kramer, 250 ras psów, wyd. Multico, Warszawa 2008.

Chart szkocki, wzorzec rasy – tłumaczenie ZKwP, zkwp.pl/wzorce/164.pdf (dostęp: 01.07.2025),

Anna Bator

Pisząca od lat z pasji i codziennego doświadczenia zdobywanego przy swoim czworonożnym przyjacielu. Opiekunka Kokosa - beagle'a zmagającego się z wrażliwym układem pokarmowym, którego wyzwania inspirują do dzielenia się wiedzą.