Dysplazja stawów u psa
Dysplazja to choroba ortopedyczna, która u psów występuje zwykle w stawie biodrowym, łokciowym, ale także ramiennym o czym często zapomina się w artykułach na ten temat. Jest to choroba, która nie wybiera – może dotyczyć w zasadzie wszystkich psów. Są jednak takie rasy, które narażone są szczególnie. Z tego artykułu dowiesz się, co to za rasy, jakie są objawy dysplazji, jakie czynniki ryzyka do niej prowadzą oraz jak wygląda leczenie psa z tą chorobą i co można zrobić, by jej zapobiec.
SPIS TREŚCI
2. Jakie są przyczyny dysplazji u psów?
3. Które rasy psów są narażone na dysplazję?
4. Jakie są objawy dysplazji stawu biodrowego u psa?
5. Jakie są objawy dysplazji stawu łokciowego u psa?
6. Czy dysplazja u psa jest uleczalna?
7. Jak zapobiec dysplazji u psa?
8. FAQs
Data publikacji: 31 lipca 2024
Czym jest dysplazja?
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/%C5%82apa-r%C4%99ka-przyja%C5%BA%C5%84-pies-cz%C5%82owiek-548634/
Dysplazja to choroba stawów, która na skutek nieprawidłowo ukształtowanych części stawów prowadzi w ich obrębie do stanów zapalnych, szybszego zużywania się stawów, co skutkuje ubytkami w tkance chrzęstnej i finalnie do zwyrodnieniowej choroby stawów.
Nieprawidłowe ukształtowanie struktur tworzących stawy może wynika z niedorozwoju na tle genetycznym, a także na skutek niedopasowania, które powstaje, gdy dochodzi do rozluźnienia struktur tworzących staw. Do tego rozluźnienia może dojść na skutek stanów zapalnych lub urazów w obrębie stawów, na co wpływ ma zwykle niewłaściwa opieka nad psem, np. nieprawidłowa dieta, przeciążenia w czasie treningów.
Dysplazja występuje zwykle w obrębie stawów biodrowych i łokciowych. Należy jednak dodać, że może ona dotyczyć jednego, jak i dwóch stawów biodrowych i analogicznie łokciowych. W najcięższych przypadkach dysplazja może ujawnić się we wszystkich czterech kończynach.
Jakie są przyczyny dysplazji u psów?
Dysplazja może powstać na skutek wielu czynników oddziałujących na psa równocześnie. Nie można zatem mówić tylko o jednym konkretnym źródle tej choroby. W wielu przypadkach jest to skłonność genetyczna, która dotyka wielu ras psów. W kolejnym akapicie tego artykułu przygotowaliśmy całkiem długą listę ras, które powinny być badane na możliwość wystąpienia tej choroby. Niekiedy nawet zdrowi psi rodzice mogą w sposób utajony przekazać geny odpowiedzialne za dysplazję.
W literaturze przedmiotu wskazuje się takie przyczyny dysplazji, jak:
- Niewłaściwy stosunek wapnia do fosforu w diecie
- Niezbilansowana dieta
- Przekarmianie psa, co wpływa na możliwość wystąpienia nadwagi lub otyłości
- Zbyt intensywne forsowanie psa wysiłkiem wyczynowym w okresie szczenięcym
- Urazy stawów w wyniku wypadku
- Problemy anatomiczne na tle genetycznym
Które rasy psów są narażone na dysplazję?
Biorąc pod uwagę, że w zasadzie każdy pies narażony jest na wystąpienie dysplazji różnego stopnia zalecane są badania kontrole na tą chorobę. Prawdą jest natomiast, że psy ras dużych i olbrzymich – zwłaszcza niewłaściwie karmione w okresie szczenięcym – mają większą skłonność do zapadania na dysplazję.
Wobec tego odpowiedzialne organizacje zrzeszające hodowców – jak np. ZKwP – opracowały wytyczne dla hodowców, by zminimalizować ryzyko wystąpienia tej choroby w kolejnych miotach.
Od 1 stycznia 2001 roku zdrowie psa w tym zakresie ocenia się na 5-stopniowej skali, gdzie:
- A – oznacza stawy wolne od dysplazji
- B – oznacza stawy prawie normalne, z niewielkimi zmianami zwyrodnieniowymi
- C – oznacza lekką dysplazję
- D – oznacza umiarkowaną dysplazję
- E – oznacza zaawansowaną dysplazję
W Polsce dopuszcza się wynik A, B i C. Przy czym, według wytycznych ZKwP, gdy jeden pies hodowlany ma wynik C, to drugi musi mieć najwyżej B.
Regulamin Hodowli Psów Rasowych ZKwP wskazuje konkretne rasy psów, które należy badać przed dopuszczeniem do rozrodu:
- Bouvier des flandres
- Owczarek francuski beauceron
- Owczarek francuski briard
- Owczarek niemiecki
- Owczarek podhalański
- Owczarek południoworosyjski jużak
- Owczarek staroangielski bobtail
- Owczarek szkocki długowłosy
- Owczarek szkocki krótkowłosy
- Polski owczarek nizinny
- Bernardyn
- Berneński pies pasterski
- Bokser
- Cane corso italiano
- Doberman
- Hovawart
- Mastif neapolitański
- Nowofundland
- Owczarek kaukaski
- Owczarek środkowoazjatycki
- Rottweiler
- Sznaucer olbrzym
- Wyżły – wszystkie
- Retrievery – wszystkie
Jakie są objawy dysplazji stawu biodrowego u psa?
Dysplazja stawów biodrowych powstaje, gdy elementy stawu nie są do siebie dopasowane – występuje tzw. brak zbieżności anatomicznej. To prowadzi do degradacji chrząstki stawowej i stanów zapalnych, które mogą zmienić konsystencję mazi stawowej we wnętrzu torebki stawowej. To natomiast ułatwia dalsze uszkadzanie tkanki chrzęstnej.
Choroba może rozwinąć się w bardzo młodym wieku u psa – pierwsze objawy mogą pojawić się u 3-4. miesięcznych szczeniąt, jednak zdecydowanie częściej ma to miejsce u psów pomiędzy 6. a 12. miesiącem życia. Oczywiście choroba może wystąpić również u dorosłych psów.
Typowe objawy dysplazji stawów biodrowych to:
- Trudności z poruszaniem
- Niechęć do zabawy
- Sztywny chód
- Powolne wstawanie i siadanie
- Nadmierne przenoszenie obciążenia na przednie łapy
- Wygięcie grzbietowe kręgosłupa
- Potykanie się podczas skrętów w czasie biegu
- Zajęczy bieg – pies w czasie biegu stawia równocześnie obie tylne kończyny
Jakie są objawy dysplazji stawu łokciowego u psa?
Mechanizm dysplazji stawów łokciowych jest podobny, jak w przypadku biodrowych. Przyczyny są jednak bardziej specyficzne, ponieważ może do niej doprowadzić:
- Nierównomierny wzrost długości kości przedramienia
- Osteochondritis dissecans kłykcia przyśrodkowego kości ramiennej
- Fragmentacja wyrostka wieńcowego przyśrodkowego
- Nieprzyrośnięty wyrostek łokciowy dodatkowy
Pierwsze objawy występują zwykle u 5-8. miesięcznych psów i są to:
- Kulawizna
- Odwrócenie kończyny piersiowej w pozycji siedzącej i stojącej
- Obrzęk i przemieszczanie się płynu po bocznej stronie chorego stawu
- Bolesność podczas ucisku w okolicy więzadła pobocznego przyśrodkowego przy zginaniu i prostując staw
Czy dysplazja u psa jest uleczalna?
Tak, dysplazja jest chorobą, w której, w zależności od stanu psiego pacjenta, lekarz weterynarii może zaproponować leczenie zachowawcze lub zabieg chirurgiczny.
Leczenie zachowawcze polega na farmakoterpaii, podczas której lekarz może zdecydować o podawania leków niesteroidowych w czasie, gdy pies odczuwa silny ból i kuleje. Jednocześnie wdraża się odpowiednią dietę oraz zaleca się ograniczony ruch oraz ćwiczenia.
Wspomagająco, w literaturze przedmiotu wskazuje się na akupunkturę. Podczas zabiegów fizjoterapeutycznych można również stosować zabiegi z zastosowaniem prądów elektrycznych.
Chirurgiczne leczenie stawów biodrowych i łokciowych może zostać wykonane za pomocą jednej z bardzo wielu technik, natomiast decyzję podejmuje w tym zakresie lekarz. Przykładowo, technikami operacji dysplazji stawów biodrowych są, m.in.:
- Pektinotomia
- Odnerwienie stawu biodrowego po stronie grzbietowej
- Symfysiodeza łonowa
- Młodzieńcze zespolenie spojenia łonowego
- Endoproteza stawu biodrowego
Jak zapobiec dysplazji u psa?
Z uwagi na to, że nie poznano czynników genetycznych, wywołujących dysplazję, to w tym względzie nie można jej zapobiec. Można natomiast zapobiec dysplazji wywołanej przez czynniki środowiskowe, które mają bezpośredni związek z opieką nad psem.
Wobec tego, każdy odpowiedzialny opiekun psa może:
- Karmić pupila gotową karmą komercyjną, która będzie dostosowana do etapu życia zwierzęcia – takie podejście gwarantuje, że karma, którą podajesz jest zbilansowana i zawiera odpowiedni stosunek wapnia do fosforu
- Chronić psa przed nadwagą i otyłością – wystarczy trzymać się zasady, że przekąski nie powinny przekraczać 10% dziennego zapotrzebowania psa na kalorie, a podane przekąski należy odjąć od regularnych posiłków w ciągu dnia
- Szczególnie w okresie szczenięcym dbać o to, by pies nie wykonywał wyczynowych sportów
- Zminimalizować urazy mechaniczne w obrębie stawów, po prostu chroniąc psa przed wypadkami
U psa, u którego zaczęły pojawiać się pierwsze objawy dysplazji, po konsultacji z lekarzem weterynarii możesz uzupełnić dietę psa o dodatki dietetyczne, które mają korzystny wpływ na stawy, tj.:
- Glukozamina i chondroityna
- Kwas hialuronowy
- Kwasy tłuszczowe omega
- Przeciwutleniacze
Szukasz zdrowych przekąsek dla psa?
Sprawdź: Kolagenowa suplementacja na stawy
FAQs
Czy pies z dysplazją może biegać?
W przypadku zaawansowanej dysplazji pies może odmówić jakiegokolwiek poruszania się z uwagi na silny ból. Jednocześnie u psów w dobrej kondycji zaleca się spokojne spacery o jednostajnym tempie. Również zabiegi fizjoterapeutyczne są formą ruchu.
Ile kosztuje leczenie dysplazji u psa?
Nie sposób określić kosztów leczenie dysplazji. W przypadku leczenia zachowawczego w grę wchodzi leczenie farmakologiczne, zmiana diety, zabiegi fizjoterapeutyczne przez wiele miesięcy, a niekiedy do końca życia psa. Z kolei koszty zabiegów chirurgicznych zależą od wybranej techniki oraz wielkości psa.
Bibliografia
Z. Adamiak, Ortopedia i traumatologia stawów kończyn i układu ścięgnowo-mięśniowego psów i kotów, Wyd. Galaktyka, Łódź 2007.
J. Bieżyński, Rehabilitacja psów, Wyd. Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2007.