Jak widzą psy?

Kolory, kształty, odległości – to wszystko wygląda zupełnie inaczej dla psa niż dla człowieka. Z tego artykułu dowiesz się, w jaki sposób działa zmysł wzroku u psów. Dowiesz się: jakie kolory psy widzą najlepiej, jak radzą sobie w ciemności i jakie ma to znaczenie dla ich codziennego życia. Przygotowaliśmy również kilka ciekawostek, które pozwolą Ci lepiej zrozumieć potrzeby swojego czworonoga i które pozwolą ci dostosować otoczenie tak, aby zadbać o psi komfort i bezpieczeństwo.

 

SPIS TREŚCI

1. W jakich kolorach widzą psy?

2. Jak działa oko psa?

2.1. Czym są pręciki i czopki w oczach?

3. Jakie kolory widzą psy?

3.1. Jak widzą psy, a jak widzą ludzie?

4. Jak działa wzrok psa w różnych warunkach?

4.1. Widzenie w nocy

5. Praktyczne aspekty widzenia u psów

6. Podsumowanie

Data publikacji: 25 września 2024

W jakich kolorach widzą psy?

Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/pies-uroczy-zwierz%C4%99-szcz%C4%99%C5%9Bcie-3344414/ 

Pies wykorzystuje narząd wzroku w taki sam sposób, co człowiek: by rozpoznać przedmioty i ich wielkość, ocenić odległość, rozpoznać kolory oraz kształty. Rozpoznawanie kolorów nie jest szczególnie priorytetowe w życiu psów, gdyż ogólnie rzecz ujmując, postrzeganie wzrokowe jest u nich słabo rozwinięte.

Wśród ras psów są takie, które widzą lepiej i takie, które widzą gorzej. Najważniejszym narządem u psa jest węch, jednak istnieją sytuacje, kiedy to wzrok, a nie węch jest wykorzystywany bardziej.

Przeciętny pies widzi swojego opiekuna już z odległości 100 metrów,  a poruszający się przedmiot dostrzeże z odległości do 300 metrów. Najważniejszą różnicą pomiędzy wzrokiem psa a człowieka jest percepcja barw i wykorzystywanie wrażeń wzrokowych. Człowiek widzi więcej barw niż pies i rejestruje wszelkie przejawy życia właśnie poprzez wzrok. Kolory widziane przez psy to głównie szarości, niebieskie i żółte, a otoczenie zwierzak poznaje za pomocą zmysłu węchu, a nie wzroku.

Znajomość różnic w widzeniu między psami a ludźmi pozwala lepiej zrozumieć potrzeby i zachowanie psa. Dzięki tej wiedzy możesz :

1. Optymalizować środowisko życia psa, np. wybierać odpowiednie kolory zabawek i akcesoriów, które będą dla nich bardziej widoczne i atrakcyjne.

2. Poprawiać bezpieczeństwo, a więc ułatwiać psom poruszanie się w różnych warunkach oświetleniowych, zwłaszcza w nocy.

3. Zwiększać skuteczność treningu i komunikacji dzięki pokazywaniu mu sygnałów ruchowych.

Jak działa oko psa?

Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/cavalier-king-charles-spaniel-5952324/ 

Oko psa wypełnione jest miękką i płynną substancji przez którą fale światła wpadają na fotoreceptory. Ściany oka zbudowane są z 3 warstw nazywanych osłonkami:

• Osłonka włóknista zbudowana z rogówki załamuje światło, z kolei twardówka chroni wnętrze oka
• Osłonka naczyniowa zawiera m.in. tęczówkę , w której znajduje się źrenica
• Siatkówka zbudowana jest z części optycznej, czyli pręcików i czopków, neuronów dwubiegunowych i nerwu wzrokowego

Pies widzi, gdy promienie świetlne przechodzą przez całą szerokość siatkówki, odbijają się od nabłonka barwnikowego, a potem zostają wychwycone przez pręciki albo czopki. W komórkach pręcikowych i czopkowych zachodzi chemiczna zmiana barwnika pod wpływem zmiany oświetlenia. Receptor zostaje pobudzony i powstaje tzw. potencjał elektryczny. Potencjały wpływają na komórki nerwowe pobudzająco lub hamująco i w następstwie na zmianę częstości impulsów we włóknach nerwu wzrokowego biegnącego do mózgu.

Czym są pręciki i czopki w oczach?

Najważniejszymi światłoczułymi częściami oka są wypustki pręcikowe i czopkowe. To one odpowiadają za widzenie u psów. Za percepcję nocną odpowiadają pręciki, w których zachodzą reakcje fotochemiczne za sprawą rodopsyny nazywanej inaczej purpurą wzrokową. Barwnik, który pod wpływem światła ulega chwilowemu rozkładowi chemicznemu i odbarwieniu, umożliwia widzenie o zmroku. W nocy pies rozróżnia tylko odcienie szarości.

Jakie kolory widzą psy?

Wiesz już jak widzą psy, ale co z postrzeganiem barw? Jakie kolory widzą psy? Za widzenie barw u psów odpowiadają czopki, w których zachodzą reakcje fotochemiczne za sprawą jodopsyny. To barwnik, który pod wpływem światła ulega chwilowemu rozkładowi chemicznemu i odbarwieniu. Psy słabo rozróżniają kolory, a dokładniej światło o określonej długości fali. Paleta barw widziana przez psy to żółty, niebieski i odcienie szarości. Psy nie widzą zielonego, czerwonego i fioletowego, ani nie potrafią ich od siebie odróżnić. Potrafią jednak odróżnić odcienie fioletu, niebieskiego i indygo, tak samo, jak rozróżniają je od czerwonego, zielonego, żółtego i pomarańczowego. Pies słabo rozróżnia między sobą kolor czerwony, zielony, pomarańczowy i żółty, ale potrafi odróżnić je od bieli. Kolor niebiesko-zielony widziany jest przez psy jako biały.

Jak widzą psy, a jak widzą ludzie?

Psy widzą dwuchromatycznie, a człowiek widzi trichromatyczne. Co to oznacza? W psich oczach znajdują się dwa rodzaje czopków. Jedne czopki reagują na barwę niebieską, a drugie na żółtą. Oku psa brakuje komórek wrażliwych na kolor czerwony i zielony. Widzenie dichromatyczne u psów przypomina chorobę u ludzi zwaną daltonizmem. Ludzka siatkówka zawiera trzy rodzaje czopków, z których każdy reaguje na inną długość fali świetlnej, co odpowiada postrzeganiu koloru niebieskiego, czerwonego i zielonego. Człowiek widzi zatem trichromatycznie.

Jak działa wzrok psa w różnych warunkach?

Wzrok, tak jak słuch i węch nie jest jednakowy u każdej rasy psów. Sprawności te nie tylko są różne u różnych psów, ale mogą się różnić w zależności od poszczególnych osobników danej rasy.

Psy widzą lepiej z daleka niż z bliska. Wynika to z budowy czaszki i ułożenia psich oczu bardziej doskroniowo. Psy widzą obuocznie, ale ich osie wzrokowe ułożone są pod pewnym kątem. U człowieka osie te są równoległe, a u psa kąt ten wynosi od 30 do 50 stopni, a więc pole widzenia jednego i drugiego oka nie nakładają się tak samo, jak u człowieka. Każde oko psa widzi przedmiot nieco inaczej, i ogólnie rzecz biorąc, widzie lepiej to, co położone jest w dalszej odległości.

Pies ma również bardzo dobrze wykształconą zdolność detekcji ruchu, czyli śledzenia przedmiotów będących w ruchu. Charty potrafią dostrzec poruszający się przedmiot z odległości nawet 600 m.

Widzenie nocne u psów jest lepsze niż u człowieka, wynika to o z nocnego trybu życia, jaki prowadzili dzicy przodkowie psa, ale też budowy oka. Pies ma większą liczbę pręcików w oczach, co pozwala lepiej widzieć po zmroku. W słabym świetle pies widzi tylko w odcieniach szarości.

Widzenie w nocy

Światłoczułe komórki siatkówki, zwane czopkami i pręcikami, pełnią różne funkcje. W psim oku dominują pręciki, które rozpoznają nawet najsłabsze światło, co umożliwia lepsze widzenie w ciemności. Dodatkowo psy mają warstwę komórek odbijających światło za siatkówką, zwaną makatą odblaskową ( tapetum lucidum), która zwiększa ilość światła wychwytywaną w ciemności. Ta warstwa znajduje się głównie w górnej części oka i może mieć różne kształty, kolory i wielkości. Pod siatkówką znajduje się również tapetum nigra, chroniąca przed oślepiającym światłem. Z wiekiem u psów to właśnie wzrok słabnie najszybciej, dotyczy to zwłaszcza psów żyjących w domach.

Praktyczne aspekty widzenia u psów

Zrozumienie, jakie kolory psy widzą najlepiej, pomaga w wyborze odpowiednich zabawek i akcesoriów. Psy lepiej rozróżniają niebieskie i żółte kolory, dlatego te barwy są dla nich bardziej atrakcyjne i widoczne. Dla psów lękliwych nie poleca się zatem wyboru akcesoriów spacerowych w tych kolorach, gdyż mogą przyciągać uwagę innych psów.

Wiedza o tym, jak psy widzą w ciemności, może pomóc opiekunom w zapewnieniu psom bezpieczniejszego otoczenia. Psy mają zdolność lepszego widzenia w słabym oświetleniu dzięki obecności tapetum lucidum , co pozwala im na lepszą orientację w nocy.

Rozumienie wzrokowych ograniczeń psów może okazać się bardzo pomocne podczas treningu. Używanie kolorów, które psy widzą wyraźnie, może zwiększyć skuteczność szkolenia i poprawić komunikację między psem a właścicielem. To samo dotyczy stosowania sygnałów ruchowych rękami, które będą dla psa lepiej dostrzegalne.

Świadomość, jak psy postrzegają kolory i światło, może również pomóc w przewidywaniu ich zachowania w różnych sytuacjach, na przykład podczas spacerów po zmroku lub zabawy na podwórku.

Podsumowanie

Wzrok psa i człowieka różni się znacząco, dlatego warto zapamiętać, że:

• Psy widzą w dwóch kolorach (dichromatyczne widzenie). Rozróżniają głównie niebieskie i żółte odcienie. Opiekunowie psów widzą w trzech kolorach (trichromatyczne widzenie).
• Psy mają lepsze widzenie w słabym świetle dzięki większej liczbie pręcików i warstwie odbijającej światło ( tapetum lucidum ). Ludzie mają słabsze widzenie nocne, ponieważ nie posiadają tej warstwy.
• Psy widzą mniej ostro niż ludzie.
• Psy lepiej wykrywają ruch, co jest związane z ich ewolucyjną potrzebą polowania. Ludzie mają mniej wyostrzone postrzeganie ruchu.
• Psy, dzięki bardziej doskroniowemu położeniu oczu, dysponują szerszym polem widzenia wynoszącemu od 250 do 290 st., gdzie widzenie obuoczne to zakres między 80 a 110 st. U człowieka pole widzenia wynosi ok. 150 st., ale  widzenie obuoczne to aż 145 st.

Bibliografia

G. Meadows, E. Flint, Pies. Poradnik opiekuna, wyd. RM, Warszawa 2012.

J. Monkiewicz, K. Rogowska, J. Wajdzik, Kynologia, Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2011.

B. Fogle, Wielka encyklopedia-Psy, tom 4, wyd. DK, Bydgoszcz 2008.