Kuvasz - poznaj najważniejsze cechy psów tej rasy
Kuvasz, podobnie jak komondor i puli, został wyhodowany z psów, które dotarły w rejon Karpat wraz z koczowniczym plemieniem Madziarów, którzy wykorzystywali swoje azjatyckie psy do pilnowania stad przed drapieżnikami. Za czasów króla Mateusza Korwina psy w tym typie zyskały popularność dzięki swoim umiejętnościom myśliwskim. Obecnie są cenionymi psami stróżującymi oraz do towarzystwa. Wymagają jednak starannego wychowania.
SPIS TREŚCI
1.1. Kuvasz – rodzaj szaty i umaszczenia
2. Kuvasz – charakter i umiejętności
2.1. Charakter kuvasza
2.2. Umiejętności kuvasza
4.1. Typowe choroby
4.2. Wady według wzorca
Data publikacji: 19 listopada 2024
Jak wygląda kuvasz?
Źródło: Autorstwa Czimbalmos.de - Fotografiert am 28. Mai 2004, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=293493
Kuvasz to potężnie zbudowany, pokryty gęstą i falistą sierścią pies pasterski o tułowiu nieznacznie dłuższym niż wysokość w kłębie.
Czaszka psa jest szeroka, lekko wysklepiona, z dobrze zaznaczoną bruzdą czołową. Głowa ma kształt klina, jest proporcjonalna do tułowia, powinna być sucha i wyrzeźbiona. Kufa psa zwęża się stopniowo, grzbiet nosa jest prosty, zakończona czarną truflą nosa. Oczy psa są ustawione nieco skośnie, mają migdałowaty kształt i brązowe tęczówki. Uszy są osadzone wysoko, mają kształt litery V i lekko odstają od głowy.
Szyja psa jest średniej długości, dobrze umięśniona. Kłąb jest długi i wyraźnie odstaje ponad linię grzbietu. Grzbiet jest średniej długości, prosty, szeroki i dobrze umięśniony. Klatka piersiowa jest głęboka, długa i lekko wysklepiona. Lędźwie są krótkie i płynnie przechodzą w grzbiet. Zad psa jest dobrze umięśniony, szeroki i lekko opadający. Ogon jest osadzony nisko i stanowi przedłużenie opadającej linii zadu. Przy pobudzeniu jest wzniesiony najwyżej do linii grzbietu.
Wysokość w kłębie |
Pies: 71-76 cm Suka: 66-70 cm |
Waga |
Pies: 48-62 kg Suka: 37-50 kg |
Kuvasz – rodzaj szaty i umaszczenia
Sierść kuvasza musi być średnio twarda, falista, nieco nastroszona i bez skłonności do spilśniania się. We wzorcu precyzyjnie określono, że włos na głowie, uszach i łapach musi być krótki (1-2 cm), gęsty i gładki. Podszerstek psa powinien być miękki i puchowy.
Kuvasze muszą mieć białe umaszczenie, ewentualnie mogą mieć kolor kości słoniowej.
Kuvasz – charakter i umiejętności
Węgierski kuvasz to urodzony pies pasterski, który w przeszłości brał również udział w polowaniach. Można zatem oczekiwać od tego psa silnego instynktu do stróżowania oraz zdolności do obrony swojej ludzkiej rodziny. Pies jest przy tym bardzo samodzielny, dlatego nie można oczekiwać od niego wzorowego posłuszeństwa.
Charakter kuvasza
Jako pies do towarzystwa kuvasz nie jest zbyt uczuciowy, jednocześnie jest silnie przywiązany do swojego opiekuna i terenu i bezgranicznie oddany. Relacje z ludźmi odbywają się zdecydowanie na zasadach tego psa. Dobrze zsocjalizowany z ludźmi i zwierzętami, przebywający całorocznie w domu, razem ze swoją rodziną, będzie zdecydowanie bardziej wdzięczny za miłość, jaką otrzymuje, w porównaniu do psów, które całorocznie żyją w kojcu zewnętrznym.
Umiejętności kuvasza
Jak zostało już wcześniej napisane, w przeszłości kuvasze, poza obowiązkami pasterskimi, spełniały się również, podczas polowań na grubą zwierzynę. Z tamtych czasów przetrwał w tych psach instynkt myśliwski oraz do stróżowania i obrony. Z tego względu psy tej rasy będą dobrym wyborem na zwierzęta stróżujące na terenie posesji. Wymagają jednak bardzo starannego wychowania, w przeciwnym razie mogą być bardzo niebezpieczne dla innych zwierząt i ludzi, którzy wejdą na teren posesji.
Kuvasz z hodowli
Kuvasze są trudno dostępne z hodowli w Polsce. Mimo wszystko pamiętaj, że kupując psa tej rasy z hodowli nie powinien on być oddzielany od matki do 12. tygodnia życia. W tym czasie psy około 8. tygodnia życia przejdą odstawienie dietetyczne, a hodowca przyzwyczai szczenięta do pokarmu stałego. Jednocześnie do około 3. miesiąca życia młode psy będą przechodziły przy matce i wraz z rodzeństwem początkową socjalizację, która jest niezwykle ważna dla prawidłowego zachowania psa w przyszłości względem innych zwierząt. W dobrych hodowlach nie ma mowy, by psy trafiły do nowego domu przed ukończeniem 3. miesięcy.
Wybierając hodowlę kuvasza zwróć uwagę na jej renomę. Najlepsze z hodowli będą zarejestrowane w ZKwP/FCI. By to sprawdzić, wejdź na stronę zkwp.pl , znajdź dane kontaktowe do regionalnego oddziału, który jest właściwy dla Twojego miejsca zamieszkania i poproś o wykaz wszystkich zarejestrowanych hodowli psów tej rasy z Twojej okolicy. W większości przypadków hodowle informują o tym fakcie na swoich własnych stronach internetowych, gdyż jest to godne wyeksponowania. Równie ważne jest uzyskanie opinii od innych miłośników rasy, np. na spotkaniach czy wystawach psów bądź w zamkniętych grupach na mediach społecznościowych.
Przed podjęciem decyzji o zakupie warto umówić się na pierwsze spotkanie i zadać hodowcy kilka ważnych pytań, na przykład o zdrowie i osiągnięcia rodziców szczeniąt. Rzetelny hodowca chętnie pokaże warunki, w jakich żyją psy, ich rodowody i dokumentację zdrowotną. Jeśli hodowca unika odpowiedzi na pytania, może to wzbudzić podejrzenia. Podczas wizyty zwróć uwagę na warunki higieny, sposób żywienia psów, stan zdrowia suki i szczeniąt.
Przy odbiorze szczenięcia hodowca powinien przekazać Tobie metrykę, na podstawie której wyrobisz w przyszłości rodowód. Razem z psem należy odebrać książeczkę zdrowia z obowiązkowymi szczepieniami i odrobaczeniami, które przeszedł szczeniak. Dobry hodowca przygotuje również wyprawkę dla psa z karmą, jaką karmiony był szczeniak w hodowli.
Kupując psa nie zapomnij o podpisaniu umowy, w której zostaną podane dane hodowli, nowego opiekuna oraz zapis, że pies jest wolny od chorób.
Zdrowie kuvasza
W literaturze przedmiotu nie natrafi się na długie listy możliwych chorób psów tej rasy – to dobra informacja dla przyszłego opiekuna, który i tak będzie miał wydatki na żywienie tego dużego psa pracującego. Kuvasza chroni dwuwarstwowa sierść – w zasadzie, mając dostęp do kojca zewnętrznego, pies mógłby żyć całorocznie na dworze – nie jest to jednak polecane z uwagi na charakter psa. Poza tym prawidłowo pielęgnowany pies, który ma dobrze zbilansowaną dietę i dostęp do cyklicznych przeglądów weterynaryjnych może żyć nawet do 12 lat, co jest bardzo dobrym wynikiem, jak na psa tak dużej rasy.
Typowe choroby
- Wrodzona głuchota
- Zaćma
- Entropion
- Ektropion
Wady według wzorca
Kuvasz, podobnie jak inne rasy, musi spełniać ściśle określone standardy wzorca, a wszelkie odstępstwa od nich są uznawane za wady. Jedną z takich wad jest brak pigmentu na nosie, wargach i powiekach, co nie tylko wpływa na estetykę psa, ale również odbiega od wymaganego wzorca rasy. Również nogi porośnięte długim włosem stanowią niepożądaną cechę, która jest sprzeczna z właściwym wyglądem kuvasza.
Wśród innych wad dyskwalifikujących psa z dalszej hodowli we wzorcu wskazano wyraźny stop, który wpływa na nieprawidłową budowę głowy psa. Istotnym problemem jest również brak więcej niż dwóch zębów przedtrzonowych (P1) lub jakiegokolwiek innego zęba (z wyjątkiem M3), co może świadczyć o problemach zdrowotnych i genetycznych. Nieprawidłowy zgryz, taki jak przodozgryz lub tyłozgryz, a także krzywe szczęki są poważnymi wadami, które dyskwalifikują psa z dalszej hodowli.
Inne wady dyskwalifikujące obejmują entropium i ektropium, czyli wady powiek, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Stojące uszy również są niezgodne ze wzorcem, podobnie jak ogon w spoczynku wzniesiony nad grzbietem lub zakręcony na końcu, co nie jest zgodne z naturalnym wyglądem kuvasza. Również jakakolwiek inna maść niż biała lub kość słoniowa jest uznawana za cechę dyskwalifikującą.
Dodatkowo, zgodnie z wymaganiami wzorca, samce muszą posiadać dwa prawidłowo wykształcone jądra, które powinny być całkowicie umieszczone w worku mosznowym, co jest istotne dla zachowania prawidłowej funkcji rozrodczej.
Żywienie kuvasza
Jak wszystkie rasy duże i olbrzymie kuvasz powinien być żywiony w sposób przemyślany już w hodowli. Szczenięta dużych ras psów są podatne na choroby układu szkieletowego w przypadku podawania zbyt kalorycznej diety. Duże psy rosną szybko, a przyspieszenie tego procesu może doprowadzić do tego, że mięśnie nie będą w stanie dźwigać zbyt ciężkiego psa, co może prowadzić do kulawizn.
Wobec tego pamiętaj, by karmić młodego psa karmami dla szczeniąt, a następnie psów juniorów dużych ras.
Dorosły kuvasz powinien być karmiony pełnoporcjową karmą suchą, na bazie wysokostrawnego białka pochodzenia zwierzęcego. Karmienie psa komercyjną karmą mokrą będzie bardzo drogie. Alternatywnie możesz karmić psa dietą BARF lub samodzielnie gotowanymi posiłkami, ale trzeba je prawidłowo zbilansować. Możesz zwrócić się z prośbą o pomoc w tym względzie do psiego dietetyka.
Pamiętaj, by nie karmić psa na 2 godziny przed i po intensywnym wysiłku, by nie doprowadzić do rozszerzenia i skrętu żołądka.
Szukasz zdrowej karmy dla psa?
Sprawdź: Monobiałkowa karma dla psa
Pielęgnacja kuvasza
Pierwsze wprawki do szczotkowania powinny zacząć się odbywać, gdy kuvasz ma 2 miesiące. W tym czasie możesz czesać młodzieńczą sierść psa za pomocą miękkiej włosianej szczotki. Gdy pies zmieni okrywę na włos dorosłego psa, wtedy należy zacząć go szczotkować szczotką z twardym włosiem o szczecinie tak długiej, by sięgnęła do skóry. Podszerstek możesz rozczesywać szczotką drucianą o gładko zakończonych szpilkach.
Psa nie wolno szczotkować na sucho, gdyż elektryzująca się sierść po prostu się niszczy. Dlatego przed szczotkowaniem spryskaj sierść antystatyczną odżywką.
Kąpiele kuvasza, jeśli nie jest pracujący, mogą odbywać się raz na kwartał. Użyj do tego szamponu dla psów gładkowłosych i odżywki do sierści po kąpieli. Psa należy wykąpać dwa razy, gdyż za pierwszym razem zmywa się powierzchniowy bród, a dopiero w drugim podejściu rozprowadza się szampon aż do skóry. Po spłukaniu psa sierść należy odsączyć ręcznikami.
Standardem pielęgnacyjnym jest sprawdzanie uszu, kontrola stanu oczu i monitorowanie przyrostu pazurów raz w tygodniu oraz codzienne mycie zębów.
Wyprawka dla kuvasza
Gdy decyzja o zakupie kuvasza już zapadła należy przygotować wszystko, co niezbędne na przyjęcie nowego członka rodziny w domu. W wyprawce dla szczeniaka powinna znaleźć się:
- Obroża lub szelki dla psa
- Smycz dla psa
Kompletując wyprawkę nie zapomnij również o:
- Miskach dla psa
- Ortopedycznym legowisku dla psa
- Zabawkach dla psa
- Woreczkach na odchody
- Szczotce do sierści dla psa
- Szamponach i odżywkach
- Adresówce dla psa
- Paście i szczoteczce do zębów
- Kagańcu dla psa
Ciekawostki o kuvaszach
- W średniowieczu psy w tym typie brały udział w polowaniach na wilki i niedźwiedzie.
- W języku tureckim słowo „kawacz” oznacza wojownika.
- Podczas powstania węgierskiego w 1956 roku psy tej rasy niemal wyginęły.
Bibliografia
M. Ceregrzyn (red.), Psy rasowe. Kompendium lekarza weterynarii i hodowcy, MI Polska, Warszawa 2008.
A. Gough, A. Thomas, Predyspozycje rasowe do chorób psów i kotów, wyd. SIMA WLW, Warszawa 2006.
E.M. Krämer, 250 ras psów, pochodzenie, charakter, utrzymanie, O.W. Multico, Warszawa 2008.