Nosework dla psa - co to za sport i jak go trenować
Nosework to aktywność dla czworonogów, która opiera się na ich naturalnej zdolności do węszenia i rozpoznawania zapachów. Każdy pies, niezależnie od rasy, wieku czy poziomu sprawności, może rozwijać swoje umiejętności tropienia oraz doskonalić zdolności koncentracji.
SPIS TREŚCI
1. Nosework sportem kynologicznym
Data publikacji: 27 marca 2025
Nosework sportem kynologicznym
Źródło: https://pixabay.com/photos/dog-vizsla-canine-breed-animal-7103372/
Nosework to stosunkowo młody, ale dynamicznie rozwijający się sport kynologiczny, który łączy węchową zabawę, trening i rozwój umiejętności psa. W Polsce zyskuje coraz większą popularność zarówno wśród właścicieli psów, jak i profesjonalnych trenerów kynologicznych. Sieć szkół i klubów oferujących zajęcia z tej dyscypliny wciąż się rozwija, a liczba zawodów oraz testów zapachowych stale rośnie. Najpopularniejsze imprezy węchowe promowane są przez organizacje takie jak Polska Liga Nosework czy Nosework Polska.
Nosework - na czym polega?
Praca węchowa psa kojarzy się przede wszystkim z czworonogami ratowniczymi, które wykorzystują swoje zdolności tropienia i rozpoznawania zapachów do odnajdywania ludzi w różnych sytuacjach kryzysowych. Jednak pracę nosem psiak może wykonywać również w mniej profesjonalnych czynnościach, do celów poznawczo-rozrywkowych.
Nosework wykorzystuje naturalną zdolność psich nosów do węszenia i tropienia zapachów. Jest inspirowany pracą psów służbowych, które wykrywają substancje zapachowe.
Główne zadanie psa w noseworku to znalezienie źródła zapachu ukrytego w danym środowisku oraz jego prawidłowe zasygnalizowanie opiekunowi. Psy mogą poszukiwać różnych zapachów w rozmaitych warunkach takich jak:
-
pomieszczenia (np. pokoje, hale, biura);
-
teren otwarty (np. parki, place, podwórka);
-
pojazdy (np. samochody, przyczepy, autobusy);
-
układ pudełek (ustawione w rzędzie lub rozsypane na podłożu pojemniki).
Treningi węchowe psów przynoszą wiele korzyści zarówno dla psa, jak i samego opiekuna. Podczas pracy nosem psiak rozwija zdolność węszenia. Czworonogi zostały obdarzone jednym z najczulszych zmysłów w świecie zwierząt. Posiadają one miliony receptorów węchowych, a ich stymulacja pozwala jeszcze bardziej kształtować zmysł.
W pogoni za konkretnym zapachem pupil doskonale stymuluje umysł. Poszukiwanie zapachów to nie tylko świetna zabawa, ale także czynność wymagająca aktywność, angażująca zarówno jego ciało, jak i umysł. Węszenie i analiza zapachów to intensywna praca, która zmusza psa do koncentracji, logicznego myślenia i rozwiązywania problemów.
Ponadto dzięki treningom węchowym pies zwiększa pewność siebie. Sprawdza się to zwłaszcza u psów lękliwych. Osiągane cele, małe sukcesy to przezwyciężanie słabości i nieśmiałości. To aktywność, która motywuje do działania.
Dlaczego jeszcze warto nauczyć psa węszyć? Z plusów można wymienić wzmocnienie relacji na linii opiekun-pupil. To doskonały sposób na budowanie więzi. Podczas pracy węchowej zwierzak i jego właściciel muszą współpracować, co prowadzi do wzajemnego zrozumienia, poprawy komunikacji i wzrostu zaufania.
Zawody nosework
W zawodach nosework psy muszą znaleźć określony zapach ukryty w danej przestrzeni. Przewodnik psa nie zna lokalizacji zapachu, a jego zadaniem jest interpretowanie zachowań psa i zgłoszenie sędziemu, gdy pies odnajdzie ukryty zapach.
Wśród rodzajów poszukiwań istnieje kilka kategorii: szukanie zapachów w pomieszczeniach, na zewnątrz, w pojemnikach i w pojazdach.
W oficjalnych zawodach nosework psy muszą odnaleźć konkretne zapachy, które są wcześniej określone przez organizatora. Do najczęściej stosowanych zapachów należą:
-
zapach cynamonu;
-
zapach goździka;
-
zapach pomarańczy.
Wyżej podana kolejność nie jest przypadkowa. Gradacyjnie wyróżnia się poziomem trudności i klas (od 0 do seniora).
Nośnikami zapachów (próbki zapachowe) mogą być m.in.: naturalne postacie jak laska cynamonu czy skórka pomarańczy, ale i bawełniany patyczki, sznurek bawełniany czy drewienko.
Dla kogo nosework?
Psy starsze, o różnych gabarytach, bardziej ruchliwe i te leniwe - wszystkie łączy jedno: fenomen psiego nosa. Nosework to sport, który może być dostępny i przyjemny dla każdego czworonoga oraz jego opiekuna, niezależnie od rasy, wieku czy poziomu aktywności.
Nosework może być idealnym zajęciem dla psów o różnorodnych temperamentach. To sposób na wykorzystanie nadmiaru energii, ale drogą intelektualną, co pozwala na bardziej zrównoważony rozwój czworonoga. Podczas poszukiwań konkretnego zapachu, zwierzak musi wspiąć się na wyżyny koncentracji, angażując zarówno ciało, jak i umysł. Takim połączeniem wypełnia lukę w pokładach swojej energii.
Dla psów, które nie są skore do aktywności fizycznych, nosework jest świetną alternatywą, ponieważ wykorzystuje głównie zmysły. To świetna opcja również dla pupili z problemami behawioralnymi, ponieważ sport angażuje psa w sposób, który zmniejsza stres i napięcie.
Szukanie zapachów to nie tylko aktywność dla psów myśliwskich, które mają większe predyspozycje do tropienia. Każdy pies towarzyszący odnajdzie się w dyscyplinie.
To dyscyplina, która charakteryzuje się dużą elastycznością, zwłaszcza jeśli chodzi o tempo wykonywania działań przez psa. W odróżnieniu od wielu sportów kynologicznych, które często wymagają szybkiej reakcji i dużej dynamiki, nosework pozwala na indywidualne dostosowanie tempa pracy do potrzeb pupila oraz poziomu zaawansowania. Dlatego też szkolenia psów seniorów również mogą się odbywać.
Nosework to też sport dla każdego opiekuna. Odnajdzie się nowicjusz, który dopiero rozpoczyna przygodę z treningami - są one łatwe do przyswojenia.
Szukasz karmy dla aktywnego psa?
Sprawdź: Karma dla psa z dużą zawartością mięsa
Jak zacząć nosework?
Przygodę z szukaniem zapachów należy rozpocząć od zgromadzenia niezbędnych akcesoriów: ulubiona karma czy przysmaki; pojemniki do ukrywania przekąsek - mogą to być kartony czy kubki, ale też maty węchowe; materiały przenoszące zapachy (waciki, drewienka itp.).
W pierwszym kroku należy ukryć przekąskę dla psa w pojemniku. Gdy pies wykona zadanie, warto dodatkowo pochwalić go kolejnym smaczkiem czy pochwałą. Przyda się również komenda "szukaj".
Czas na wprowadzenie różnych zapachów. Należy nasączyć materiał (zapachami pomarańczy czy goździków) i ukryć go w miejscach dostępnych dla psa, ale nieoczywistych - pod poduszkami, za zasłoną itp.
Gdy psiak pojmie podstawy, można rozszerzyć treningi o inne zapachy i obszary poszukiwań.
Bibliografia:
https://polskaliganosework.pl/regulamin-testow-zapachowych-polskiej-ligi-nosework/ (dostęp 25.03.2025)