Jakie witaminy są dobre dla psów? Sprawdź, jakie są ich funkcje, które suplementować i kiedy je podawać
Witaminy dla psów stanowią nieodłączny element prawidłowo zbilansowanej diety. Zwykle znajdują się one w karmach dla psów, jednak w określonych sytuacjach konieczne będzie ich dodatkowe suplementowanie. Kiedy i jakie witaminy dodawać do diety psa? Przeczytasz w dalszej części artykułu.
SPIS TREŚCI
1. Witaminy dla psa – co to za związki?
1.1. Witaminy dla psa rozpuszczalne w wodzie
1.2. Witaminy dla psa rozpuszczalne w tłuszczach
2. Witaminy dla psa – dlaczego są tak ważne?
3. Jak poznać, że psu brakuje witamin?
4. Czy trzeba suplementować witaminy dla psa?
5. Kiedy warto pomyśleć o witaminach dla psa?
6. Jakie witaminy dla psa będą odpowiednie?
6.1. Witamina C dla psa
6.2. Witamina B1 dla psa
6.3. Witamina B2 dla psa
6.4. Witamina B4 dla psa
6.5. Witamina B9 dla psa
6.6. Witamina A dla psa
6.7. Witamina D dla psa
6.8. Witamina E dla psa
6.9. Witamina K dla psa
10. Witaminy dla psów na stawy
Data publikacji: 14 sierpnia 2023
Witaminy dla psa – co to za związki?
Źródło: pixabay.com/pl/photos/medycyna-witamina-profilaktyka-5087413/
Witaminy to związki organiczne, które odpowiadają za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu, np. witamina B1 odpowiada za syntezę neuroprzekaźnika acetylocholina, która odpowiada np. za przesyłanie bodźców, odbieranych z otoczenia przez oczy i uszy do mózgu.
Każda z witamin, niezbędnych w organizmie psa, bierze udział w wielu różnych procesach, zapewniając odpowiednie funkcjonowanie organów wewnętrznych.
Samo słowo witamina rozumieć można jako źródło życia, gdyż vita, to właśnie życie, z kolei amina, to związek chemiczny, w którym zawarta jest grupa aminowa. Pierwszą opisaną w historii witaminą jest, wspomniana wcześniej tiamina, czyli witamina B1. Wraz z analizą i odkrywaniem kolejnych witamin dokonano ich klasyfikacji na:
- Witaminy dla psa rozpuszczalne w wodzie
- Witaminy dla psa rozpuszczalne w tłuszczach
Witaminy dla psa rozpuszczalne w wodzie
| Witamina B1 (tiamina) |
Układ nerwowy |
|
Witamina B2 (ryboflawina) |
Skóra |
|
Witamina B5 (kwas pantotenowy) |
Wzrost, skóra |
|
Wintamina B6 (pirydoksyna) |
Przemiana energii |
|
Witamina B4 (cholina) |
Synteza fosfolipidów |
|
Witamina B12 i kwas foliowy |
Synteza krwinek |
|
Witamina PP (kwas nikotynowy) |
Skóra, przemiany energii |
|
Witamina H (biotyna) |
Skóra, sierść |
|
Witamina C (kwas askorbinowy) |
Przeciwutleniacz |
Witaminy dla psa rozpuszczalne w tłuszczach
|
Witamina A |
Proces widzenia, regeneracja skóry |
|
Witamina D |
Metabolizm wapnia i fosforu |
|
Witamina E |
Przeciwutleniacz |
|
Witamina K |
Krzepnięcie krwi |
Witaminy dla psa – dlaczego są tak ważne?
Witaminy odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu psa, gdyż realizują szereg funkcji w procesach fundamentalnych dla życia organizmu.
Witaminy uczestniczą m.in. w:
- Regulacji procesów metabolicznych
- Procesie prawidłowego widzenia
- Syntezie fosfolipidów
- Procesie krzepnięcia krwi
- Regeneracji skóry
Część z nich przyswajana jest w organizmie psa dzięki obecności wody, z której są one wchłaniane w biernym procesie bądź poprzez aktywny system transportowy. Druga grupa witamin, by zostać prawidłowo wchłonięta, potrzebuje obecności tłuszczu.
Wszelkie niedobory witamin, spowodowane nieprawidłową dietą, np. poprzez podawanie psu resztek ze stołu, jako głównego źródła posiłku, bądź choroby wewnętrzne: zaburzenia trawienia bądź wchłaniania tłuszczów, mogą doprowadzić do niedoborów witamin.
Szukasz karmy z witaminami?
Sprawdź: Monobiałkowa karma dla psów bez kurczaka i drobiu
Jak poznać, że psu brakuje witamin?
Niedobór witamin może objawiać się na wiele różnych sposobów, gdyż witaminy uczestniczą w wielu różnych procesach, zachodzących w organizmie psa. Pierwszym z widocznych objawów może być matowienie sierści, jej łamliwość, a nawet łysienie.
Kolejnym objawem niedoboru witamin u psa mogą być problemy dermatologiczne. U niektórych psów jest to widoczne w postaci przesuszonej skóry, a u innych poprzez pojawiający się łupież.
Dieta niezbilansowana, a zatem braki witamin u szczeniąt, mogą doprowadzić do nieprawidłowego rozwoju wzroku, układu kostno-szkieletowego, a nawet mózgu, co może mieć konsekwencje w postaci ograniczeń umysłowych u dorosłego psa.
Pierwszym i najważniejszym źródłem witamin powinna być zawsze pełnoporcjowa karma dla psów. Kupując karmę w sklepie zoologiczny sprawdź na etykiecie, jakie witaminy zawiera.
Czy trzeba suplementować witaminy dla psa?
Źródło: pixabay.com/pl/photos/kapsu%C5%82ki-%C5%BCelowe-kapsu%C5%82ki-medycyna-5834023/
Generalnie, jeżeli pies karmiony jest zbilansowanymi posiłkami, które dostosowane są do wieku, aktywności oraz ewentualnych chorób, występujących u zwierzęcia, nie trzeba dodatkowo uzupełniać witamin. Niekiedy jednak karmy, nawet te, które dostosowane są do różnych etapów życia psa, nie zawierają wystarczającego stężenia witamin, gdy w grę wchodzą bardzo niespecyficzne problemy zdrowotne.
W takim wypadku to lekarz weterynarii powinien podjąć decyzję, czy i jakie witaminy dla psa będzie trzeba uzupełnić.
Kiedy warto pomyśleć o witaminach dla psa?
Istnieje kilka kluczowych momentów w życiu psa, kiedy lekarz weterynarii może zalecić dodatkową dawkę witamin, są to:
- Okres szczenięcy – witaminy dla szczeniąt są niezbędne w okresie intensywnego rozwoju ciała, a w szczególności układu kostno-szkieletowego i nerwowego
- Podczas ciąży suki – na etapie płodowym dochodzi do rozwoju narządów płodów: mózgu, oczu, uszu, narządu węchu
- Okres geriatryczny – by wzmocnić organizm na starość
- Podczas rekonwalescencji np. po chorobie lub urazie
- W czasie wzmożonych treningów do zawodów sportowych
Jakie witaminy dla psa będą odpowiednie?
Decyzja o uzupełnieniu diety psa o dodatkowe witaminy zależy od potrzeb psa, jego wieku, płci, wielkości rasy, ewentualnych problemów zdrowotnych, a nawet tego, czy suczka jest ciężarna. Należy jednak pamiętać, że witaminy w nadmiarze mogą szkodzić, dlatego nie należy dodawać ich na własną rękę do diety psa. W każdym przypadku decyzję powinien podjąć lekarz weterynarii.
Psy potrzebują w swojej diecie zarówno witamin rozpuszczalnych w wodzie: witaminy z grupy B i witamina C oraz witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E, K.
Witamina C dla psa
Witamina C to silny przeciwutleniacz, który neutralizuje wolne rodniki i bierze udział w regeneracji witaminy E. Na szczęście witamina ta jest syntezowana z glukozą w wątrobie psa, dlatego nie ma potrzeby, by uzupełniać jej poziom przez cały rok. Niekiedy, w przypadku osłabionej odporności lekarz weterynarii może zalecić dodatkowe podanie tej witaminy.
Witamina B1 dla psa
Tiamina, czyli witamina B1, odpowiada m.in. za prawidłową pracę układu nerwowego. Jej największe skupiska występują w sercu, wątrobie, mózgu i nerkach. Jest ona najsilniej wchłaniana w jelicie czczym. Jej niedobór może być spowodowany przez dużą zawartość surowych ryb w diecie psa, które zawierają tiaminazę – antagonistę witaminy B1. Jej niedobór u psa może doprowadzić do zahamowania wzrostu bądź problemów neurologicznych. Jej źródłem są z kolei produkty mięsne, wątroba, drożdże, otręby i zboża.
Witamina B2 dla psa
Ryboflawina to witamina, która jest niezbędna w procesach metabolicznych oraz dla prawidłowego funkcjonowania centrów energetycznych komórek. Jej niedobór u psów występuje rzadko, jednak jeśli do niego dojdzie to pies może wykazywać spadek apetytu, słabość, obniżoną aktywność, hipotermię, zwolnienie oddechu, u psa może również dojść do zapaści, śpiączki i śmierci. Produkty bogate w witaminę B2 to jaja, sery, drożdże, wątroba.
Witamina B4 dla psa
Cholina nie spełnia ścisłej definicji witaminy, ale zaliczana jest do grupy B. Dzięki niej powstają w organizmie psa fosfolipidy, wykorzystywane do budowy ścian komórkowych oraz transportu kwasów tłuszczowych. Jej niedobór może doprowadzić u szczeniaka do zahamowania wzrostu oraz do stłuszczenia wątroby (również u dorosłych psów). Jej źródłem są jaja, tłuste mięsa i wątroba.
Witamina B9 dla psa
Kwas foliowy nie jest syntezowany, ani magazynowany w organizmie psa, dlatego musi być dostarczany zwierzęciu codziennie. Witamina ta jest niezbędna we wszystkich tkankach, których komórki się dzielą. Bierze ona udział w syntezie cząstek, które budują DNA, a jej niedobór może doprowadzić do spowolnienia wzrostu bądź leukopenii. Jest ona niezwykle ważna w okresie płodowym, dlatego zwykle sukom w ciąży należy suplementować kwas foliowy. Jego naturalnym źródłem są żółtka jaj kurzych i wątroba.
Witamina A dla psa
Witamina A pełni istotną rolę w procesie widzenia, wzrostu i różnicowania komórek oraz morfogenezy. Niedobór retinolu może doprowadzić do zaburzeń widzenia, zmian skórnych, zapalenia płuc, większej podatności na zakażenia czy spadku apetytu i masy ciała. Jej nadmiar również może doprowadzić do spadku apetytu, problemów z sierścią, stłuszczenia wątroby, a nawet zapalenia jelit. Jest to jasny przykład, że nadmiar niektórych witamin również może szkodzić.
Witamina D dla psa
Witamina D to grupa witamin, wśród których dla psów ważna jest witamina D3 oraz D2. Kluczową funkcją tej witaminy jest regulacja przemian wapnia i fosforu. Jej niedobór może doprowadzić do mineralizacji kośćca i kulawizny, a u szczeniąt do krzywicy. Nadmiar może z kolei prowadzić do ostrego i przewlekłego zatrucia, prowadzącego nawet do zaniku mięśni. W karmach stosuje się zwykle syntetyczną witaminę D.
Witamina E dla psa
Witamina E to grupa związków o właściwościach przeciwutleniających. Jej kluczową funkcją jest ochranianie wielonienasyconych kwasów tłuszczowych błon biologicznych przed reaktywną formą tlenu i innych wolnych rodników. Jej niedobór u samców może doprowadzić do niepłodności, a u samic do poronień.
Witamina K dla psa
Jest to grupa witamin K1, K2 i K3, które odpowiadają m.in. za zapobieganie kalcyfikacji ścian tętnic i tkanek miękkich, osteoporozie, a także szybsze gojenie ran. Witamina K2 ma również właściwości neuroprzekaźnika. Niedobór witaminy K może prowadzić do krwawień oraz pojawienia się skazy krwotocznej.
Witaminy dla szczeniaka
Suplementacja witamin dla szczeniąt, jeszcze w okresie płodowym, a więc suplementacja witaminami suki w ciąży, może wspomagać rozwój płodów. Wśród witamin, które warto podawać w tym okresie jest np. witamina A, która odpowiada za prawidłowy rozwój płodu oraz Witamina E, której niedobór zwiększa ryzyko urodzenia martwych szczeniąt. Niedobór witaminy B1 u szczeniąt może zahamować wzrost psa, dlatego warto sprawdzić, czy znajduje się ona w karmie dla szczeniaka.
Witaminy dla psa na sierść
Witaminy na sierść dla psa to np. witamina A, D3 i B1, B2, B6, B12 oraz cholina. Taki zestaw witamin występuje zwykle w składzie suplementów na dobrą kondycję skóry i sierści psów.
Witaminy dla psa seniora
Witamina C oraz witamina E dla psa spowalniają procesy starzenia komórek, dlatego warto dostarczać je psim seniorom w pokarmie bądź w formie suplementu diety.
Witaminy dla psów na stawy
Na stawy dla psów warto rozważyć witaminy C oraz E, które zmniejszają występowanie wolnych rodników, co minimalizuje stany zapalne m.in. w obrębie stawów.
Bibliografia
D. Grandjean, Podstawowe wiadomości o składnikach pokarmowych oraz ich roli w funkcjonowaniu organizmy psów i kotów, wyd. Aniwa Publishing, Paryż 2006.
A. Kurosad, K. Kungl, Witaminy , w: M. Ceregrzyn, R. Lechowski, B. Barszczewska (red.), Podstawy żywienia psów i kotów, wyd. Edra Urban&Partner, Wrocław 2019.