Czym karmić kota?
Koty, w przeciwieństwie do psów, zostały udomowione później, a ich nawyki żywieniowe wciąż jeszcze nie różnią się tak bardzo, jak w przypadku ich dziko żyjących kuzynów. Pod tym względem koty różnią się od psów, które są względnie wszystkożerne. Stanowi to nie lada wyzwanie dla opiekunów – zwłaszcza tych, którym przytrafił się w domu wybredny koci smakosz. Z tego artykułu dowiesz się, jakie składniki odżywcze powinna zawierać dieta kota; dlaczego na różnych etapach życia kota należy zmieniać jego jadłospis. W artykule przybliżymy również, jak dostosowywać żywienie do wygórowanych oczekiwań smakowych kota oraz czym bezwzględnie nie karmić kociaka.
SPIS TREŚCI
1. Składniki odżywcze w diecie kota
1.1. Zapotrzebowanie kota na białko
1.1. Tauryna
1.2. Tłuszcz
2. Czym karmić kota – wszystko zależy od wieku
2.1. Co jedzą małe koty?
4. Dieta dostosowana do upodobań kota
5. Jaką karmę dla kota wybrać?
Data publikacji: 28 sierpnia 2024
Składniki odżywcze w diecie kota
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/kot-koci-zwierz%C4%99-zwierz%C4%99-domowe-649164/
Koty to bezwzględni mięsożercy. Zwierzęta te polują w naturze często, jedzą częściej, ale w mniejszych ilościach. Ich głównym składnikiem diety jest białko pochodzenia zwierzęcego. Węglowodany ograniczają się głównie do tego, co znajduje się w żołądku ofiary.
Ilość pokarmu w dziennej porcji żywieniowej kota zależy głównie od aktywności zwierzęcia. W podręcznikach dla lekarzy weterynarii podaje się, że:
- Koty mało aktywne, z nadwagą lub przebywające w klatce powinny otrzymywać dziennie 40-50 kalorii / kg masy ciała
- Koty średnio aktywne, a więc takie, które lubią wchodzić w interakcje z opiekunem, polegające np. na zabawach powinny otrzymywać dziennie 60-80 kalorii / kg masy ciała
- Koty aktywne, a więc takie, które wychodzą poza dom na spacery powinny otrzymywać dziennie 90-110 kalorii / kg masy ciała
Znajomość zapotrzebowania na kalorie nie będzie Ci potrzebna, gdy karmisz kota pełnoporcjową karmą gotową. Producenci podają na opakowaniach ile karmy należy podać kotu w ciągu doby. Co innego, gdy chcesz karmić kota dietą BARF lub samodzielnie gotowanymi posiłkami. Wtedy dzienne zapotrzebowanie na kalorie jest podstawą do bilansowania jedzenia.
Z zapotrzebowaniem kota na kalorie wiążą się składniki zawarte w pokarmie. Każdy z nich ma inną kaloryczność. Najważniejsze są jednak ich proporcje.
Zapotrzebowanie kota na białko
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/kot-koci-oczy-zwierz%C4%99-domowy-7134998/
W przypadku dorosłych kotów zalecana zawartość białka w suchej masie karmy powinna wynosić 26% (możesz ją sprawdzić na etykiecie karmy przy pozycji Składniki Analityczne). Jednak koty preferują, gdy białka w pożywieniu jest dużo – dlatego w podręcznikach nie określono górnej granicy tego składnika. Z tego względu przeciętna zawartość białka w suchej masie karm komercyjnych wynosi od 30 do 45%. Zwróć na to szczególną uwagę, ponieważ koty wykorzystują względnie dużo białka pobranego z pokarmem jako źródła energii, a ponadto do produkcji nabłonków i sierści. Białko jest więc dla kota główny źródłem energii.
Tauryna
Tauryna to aminokwas bezwzględnie konieczny w diecie kota. Jej niedobory mogą prowadzić do zaburzeń rozrodu, zmniejszonej przeżywalności płodów, nieprawidłowego rozwoju układu nerwowego u kociąt, problemów ze wzrokiem, zahamowania wzrostu, a nawet stłuszczenia wątroby.
Podręcznikowo zawartość tauryny w suchej masie karmy nie powinna być mniejsza niż 1000 mg, a najlepiej, by w karmie suchej wynosiła ok. 1200 mg, a w karmie mokrej ok. 2000-2500 mg[1].
Więcej na temat zawartości tauryny w różnych produktach przeczytasz w naszym artykule pt.: Tauryna dla kota.
Tłuszcz
Największa ilość energii znajduje się właśnie w tłuszczu. Jest on potrzebny m.in. do przyswojenia witamin rozpuszczalnych w tłuszczach ( A, D, E i K). Koty potrzebują także wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Ze względu na ukierunkowane działanie biologiczne określonych kwasów tłuszczowych ich zwartość na poszczególnych etapach życia kota powinna być uzupełniana w diecie. Na przykład kocięta w okresie wzrostu powinny otrzymywać zwiększoną ilość DHA, który bierze udział w rozwoju ośrodkowego układu nerwowego i siatkówki oka.
Wysoka zawartość tłuszczu zwiększa również smakowitość karmy. Należy jednak pamiętać, że im więcej tłuszczu, tym większe ryzyko nadwagi lub otyłości u kota.
Podręcznikowo ilość tłuszczu w suchej masie karmy dla kota powinna wynosić między 10 a 30%. Przy czym u kotów sterylizowanych nie powinna przekraczać 10%. Dla prawidłowego rozpuszczenia witamin rozpuszczalnych w tłuszczach wystarczy natomiast 5% tłuszczu w suchej masie karmy.
Czym karmić kota – wszystko zależy od wieku
W diecie kota najważniejsze będzie jej dostosowanie do wieku zwierzęcia, gdyż na każdym etapie życia kota zmienia się zapotrzebowanie na składniki odżywcze.
Co jedzą małe koty?
Koty tuż po urodzeniu są całkowicie zdane na żywienie przez kotkę i ma to miejsce praktycznie do 4. tygodnia życia, gdy u kociąt zaczyna kształtować się odruch lizania. W tym czasie możesz zacząć wprowadzać do diety kota pokarmy półpłynne np. mokrą karmę dla kotów o papkowatej konsystencji. Między 6 a 8. tygodniem życia kocięta przechodzą odstawienie dietetyczne i to moment, w którym możesz zacząć podawać kotu np. suchą karmę dla kociąt rosnących albo karmę mokrą. Nawyki wyrobione u kociąt mogą mieć wpływ na ich preferencje żywieniowe w dorosłości, dlatego warto nauczyć kota jedzenia zarówno mokrej, jak i suchej karmy, gdyż nigdy nie wiadomo, jaki pokarm będzie musiał jeść kot, który zacznie mieć problemy zdrowotne w wieku dorosłym lub starczym.
Pamiętaj tylko, by pokarm stały wprowadzać stopniowo przez 10 dni, zwiększając każdego dnia jego udział w diecie kociaka.
Karma dla kociąt rosnących powinna zawierać od 35 do 50% białka w suchej masie, przy czym absolutne minimum to 22,5% w suchej masie.
Zawartość tłuszczu w ich karmach w suchej masie powinna wynosić w granicach 9-35%, przy czym optymalna zawartość to 18-35%.
Pamiętaj, że kociaki mają małe żołądki, dlatego trzeba je karmić częściej, ale mniejszymi porcjami. O tym, jak często karmić kota przeczytasz TUTAJ.
Karmienie kota dorosłego
Koty stają się dorosłe w wieku 9-12. miesięcy – zależy to od rasy kota. W tym okresie należy zmienić karmę dla kociąt na karmę dla kotów dorosłych. Dlaczego? Choćby dlatego, że z wiekiem spada u kota zapotrzebowanie na energię z pożywienia.
Dorosły kot ma w pełni wykształtowane upodobania smakowe i teraz to już od niego będzie zależało, jaka karma przypadnie mu do gustu, a jaka nie. Nadal jednak wyższy poziom tłuszczu w karmie będzie miał wpływ na jej wyższą smakowitość. Dorosłe koty chętnie jedzą karmy mokre, które pełnią dodatkowo rolę nawadniającą. Musisz jednak wiedzieć, że karma mokra jest zdecydowanie mniej kaloryczna w tej samej porcji, co karma sucha, dlatego kot musi jej zjeść zdecydowanie więcej w ciągu dnia.
Żywienie kota dorosłego może być również oparte na samodzielnie gotowanych posiłkach, np. w oparciu o gotowe przepisy, a wtedy uzupełnieniem kociej diety mogą być:
- Podroby
- Szpik kostny
- Mięso ryb
Żywienie kota staruszka
Koty w wieku 10. lat są już seniorami, dla porównania 15-letnie koty należy określić jako zwierzęta geriatryczne. Głównymi oznakami starzenia u kotów są: spadek aktywności, większe zapotrzebowanie na sen, spadek masy mięśniowej, osłabienie zmysłów.
Zmiany metaboliczne oraz pogorszone wykorzystywanie dostarczanej energii powodują, że u kotów powyżej 10. roku życia należy zwiększyć ilość kalorii w dziennej porcji aż o 25%.
Zawartość białka w suchej masie karmy dla kota seniora powinna wynosić minimum 30-40%.
Zawartość tłuszczu w karmie dla kota seniora powinna wynosić 10-25%, ale u kotów mało aktywnych nigdy nie powinna być wyższa niż 18% w suchej masie.
Szczególne znaczenie ma zawartość w diecie kota seniora witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, kwasu gamma-linolenowego (GLA) oraz kwasów Omega 3.
Dieta dostosowana do upodobań kota
Podręcznikowe wytyczne warto zestawić z upodobaniami kotów wybrednych. Wielu właścicieli kotów narzeka, że ich pupile często zniechęcają się do jedzenia podawanej karmy.
Może się tak dziać, ponieważ koty odczuwają naturalną potrzebę do zmiany smaku i tekstury pokarmu. Ma to związek z naturalnym mechanizmem, który w środowisku zapobiega wyjedzeniu całej populacji gatunku na danym terytorium.
Koty nie wyczuwają smaku słodkiego. Dobrze natomiast czują smak kwaśny.
Ponadto pokarm upolowany przez koty dziko żyjące jest zwykle ciepły. Przekłada się to również na wymagania kotów domowych – warto pamiętać, by temperatura karmy była co najmniej pokojowa.
W przypadku kotów wychodzących ważne jest również dostosowanie kaloryczności posiłków do sezonowej zwiększonej aktywności.
Na koniec pamiętaj o tym, by monitorować ile wody wypija Twój kot. Jest to szczególnie ważne w przypadku kotów, które są karmione wyłącznie karmą suchą.
Jaką karmę dla kota wybrać?
Przy wyborze karmy dla swojego kota miej na uwadze kilka wytycznych:
- Karma dla kota powinna być dostosowana do wieku zwierzęcia;
- Jeżeli Twój kot jest wychodzący i bardziej aktywny, to miej to również na uwadze;
- Sprawdź, jaka jest zawartość białka pochodzenia zwierzęcego w suchej masie karmy, którą planujesz kupić;
- Wybieraj karmy bezzbożowe, które zmniejszają ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej;
- Pamiętaj, że nadmiar tłuszczu może przyczynić się do otyłości, jednocześnie zbyt mała jego ilość może negatywnie wpłynąć na smakowitość pokarmu;
- Jeżeli masz wątpliwości dotyczące żywienia swojego kota lub jego zachowań żywieniowych skontaktuj się z lekarzem weterynarii.
Szukasz bezbożowej karmy dla kota?
Sprawdź: Naturalna i hipoalergiczna karma dla kota
Czym nie karmić kota?
Lista produktów trujących dla kota jest bardzo długa. Wśród nich znajdują się takie produkty, jak:
- Czekolada
- Rodzynki i winogrona
- Ksylitol
- Awokado
- Tuńczyk – zawiera organiczny związek – metylortęć, który może doprowadzić do problemów z pracą nerek, chorób oczu, serca oraz wątroby
Niewskazane jest podawanie kotu mleka, które może wywołać rozwolnienie; ludzkiego jedzenia, które zawiera przyprawy szkodliwe dla kota np. sól, która może uszkodzić nerki. Kot nie powinien być również karmiony karmą dla psów – jej skład nie odpowiada potrzebom dietetycznym kotów na żadnym etapie ich życia.
Bibliografia
[1] G. Kulasek, R. Lechowski, E. Sawosz, M. Jank. Tauryna w dietoprofilaktyce oraz dietoterapii kotów i psów, „Życie weterynaryjne”, 2005/80(2).
A. Kurosad, Żywienie kotów, w: Ceregrzyn M., Lechowski R., Barszczewska B., Podstawy żywienia psów i kotów. Podręcznik dla lekarzy i studentów weterynarii, Wyd. edra Urban&Partners, Wrocław 2019