Biegunka u psa
Rozwolnienie u psa może mieć wiele przyczyn. Samo w sobie nie jest chorobą, a objawem, który może przebiegać samodzielnie bądź z innymi objawami. Czy są jakieś domowe sposoby na biegunkę? Kiedy należy udać się z psem do lekarza? Odpowiedzi na te pytanie znajdziesz w naszym artykule.
SPIS TREŚCI
1. Czym właściwie jest biegunka?
2. Jakie są przyczyny rozwolnienia u psa?
3. Dlaczego biegunka u psa może być niebezpieczna?
5. Jak zatrzymać biegunkę u psa?
6. Czym karmić psa podczas biegunki?
7. Domowe sposoby na biegunkę u psa
8. Czego nie podawać psu na biegunkę?
Data publikacji: 23 lutego 2024
Czym właściwie jest biegunka?
Źródło: https://pixabay.com/pl/photos/pies-%C5%82adny-maskotka-%C5%9Bliczny-smutny-4942547/
Biegunka to jeden z najczęstszych powodów wizyt z psem u lekarza weterynarii. Według medycznej definicji jest to oddawanie kału ze zwiększoną zawartością wody i/lub ze zwiększoną częstotliwości. Kał może być przy tym o konsystencji od papkowatej do wodnistej.
Biegunka sama w sobie nie jest chorobą, a objawem, który może towarzyszyć nie tylko chorobom układu pokarmowego, lecz także niektórym zaburzeniom ogólnoustrojowym np. choroba Addisona, choroby zakaźne etc.
Biegunce mogą towarzyszyć również inne objawy, kluczowe dla właściwej diagnozy:
- Wymioty
- Brak apetytu
- Gazy w przewodzie pokarmowym
- Burczenie w brzuchu
- Spadek masy ciała
- Smoliste stolce
- Obecność krwi w kale
Jakie są rodzaje biegunek u psów?
Najważniejszy podział biegunek związany jest z czasem ich trwania. Ostre biegunki pojawiają się nagle i trwają krócej niż 1 tydzień. Biegunki przewlekłe trwają ponad 3 tygodnie.
Ostra biegunka występuje najczęściej na tle pokarmowym lub zakaźnym. Może do niej dojść na skutek zjedzenia przez psa śmieci, nagłej zmiany karmy lub w związku z nietolerancją pokarmową. Wśród chorób przebiegających z ostrą biegunką znajdują się parwowiroza i nosówka. Swój udział w biegunkach mają także enteropatogenne drobnoustroje, jak Salmonella spp. Nie bez znaczenia pozostają czynniki toksyczne, jak leki, czy toksyny.
Przewlekła biegunka może być objawem chorób żołądkowo-jelitowych, nadwrażliwości pokarmowej, pasożytów, pierwotniaków, grzybów. Może być również spowodowana zmianą diety. Wśród innych chorób wymienia się również IBD oraz nowotwory.
Istnieje również inny podział biegunek, oparty na ich patofizjologii.
Jakie są przyczyny rozwolnienia u psa?
W oparciu o mechanizmy patofizjologiczne wyróżnia się cztery główne przyczyny biegunek:
- Zaburzenia wchłaniania – biegunka osmotyczna
- Nadmierne wydzielanie – biegunka sekrecyjna
- Zaburzenia w przepuszczalności błony śluzowej jelit – biegunka wysiękowa
- Zaburzenia motoryki jelit
Biegunka osmotyczna
Pojawia się na skutek zmniejszenia wchłaniania w jelitach. Obecność niewchłanialnych substancji w jelitach prowadzi do wzrostu ciśnienia osmotycznego treści jelit, co sprawia, że woda przechodzi do światła jelita biernie. Do stanu tego prowadzą zwykle zaburzenia w trawieniu i wchłanianiu węglowodanów – niewchłonięte zaczynają być trawione przez florę okrężnicy do kwasów organicznych, podwyższając ciśnienie osmotyczne.
Biegunka sekrecyjna
Ma miejsce, gdy wchłanianie jest prawidłowe, ale wydzielanie jest nadmierne. Stolce w takiej biegunce zawierają dużą ilość wody, sodu, potasu i dwuwęglanów. Biegunka taka prowadzi do odwodnienia izotonicznego i kwasicy metabolicznej. Przykładem spontanicznej biegunki sekrecyjnej jest salmonelloza.
Biegunka wysiękowa
Dochodzi do niej na skutek zwiększenia przepuszczalności błony śluzowej jelit, co powoduje przechodzenie do światła przewodu pokarmowego płynu bogatego w białko na skutek biernego przeciekania. W niektórych przypadkach powiększenie porów jelitowych jest tak duże, że mogą przechodzić przez nie krwinki czerwone, co prowadzi do występowania biegunek z krwią.
Zaburzenia motoryki jelit
Powstaje na skutek przyspieszenia perystaltyki jelit i sama w sobie jest nieczęstym rodzajem biegunki.
Dlaczego biegunka u psa może być niebezpieczna?
Zarówno ostra, jak i przewlekła biegunka mogą być niebezpieczne dla każdego psa bez względu na wiek i rasę. W czasie biegunki dochodzi do utraty dużej ilości wody, co może doprowadzić do zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. W skrajnych przypadkach, gdy mowa o szczeniętach, osłabionych psach dorosłych albo geriatrycznych, nieleczona biegunka może doprowadzić nawet do śmierci psa.
Diagnozowanie
Diagnozowanie psa z ostrą biegunką jest często podrzędne wobec konieczności jego szybkiego ustabilizowania. Diagnozowanie psa z przewlekłą biegunką może być frustrującego dla opiekuna, gdyż może trwać nawet kilka miesięcy!
W procesie diagnozowania pierwszym krokiem, jaki wykona lekarz będzie przeprowadzenie wywiadu. Lekarz zapyta o szczepienia i odrobaczenia, wyjazdy za granicę, dokładny sposób żywienia, możliwe przyczyny zakaźne, podawanie lekarstw oraz obecność innych objawów, o których pisaliśmy na początku artykułu.
Podczas badania klinicznego ważne jest zbadanie jamy ustnej, omacanie brzucha oraz prostnicy za pomocą badania rektalnego. Pies zostanie również osłuchany. W każdym przypadku należy również określić masę ciała i sprawdzić stan nawodnienia.
Na tym etapie można wykluczyć zaburzenia ze strony centralnego układu nerwowego i niewydolność serca.
Większość przyczyn wtórnych można wykluczyć za pomocą badania hematologicznego i biochemicznego krwi oraz moczu.
Konieczne może być również wykonanie badania kału na obecność pasożytów i bakterii.
W diagnostyce różnicowej lekarz musi wykluczyć m.in. choroby wątroby, nerek, trzustki. Po ich wykluczeniu pozostają jeszcze pierwotne choroby żołądka i jelit.
Jak zatrzymać biegunkę u psa?
W przypadku ostrej biegunki kluczowe jest leczenie objawowe i wspomagające. Konieczne może być nawadnianie, dożylne podawanie antybiotyków, leki przeciwwymiotne.
Przy biegunce średniego stopnia wystarczająca może okazać się 12-godzinna głodówka, a następnie wprowadzenie lekkostrawnej karmy z niską zawartością tłuszczu.
Leczenie objawowe przewlekłej biegunki nie jest polecane przez specjalistów. W zasadzie każdemu psu z przewlekłą biegunką należy podać lek przeciwpasożytniczy o szerokim zakresie działania. Kluczowe znaczenie ma jednak odpowiednia dieta.
Czym karmić psa podczas biegunki?
W przypadku przewlekłej biegunki u psa po konsultacji z lekarzem weterynarii możesz wybrać jeden z czterech modeli postępowania:
- Dieta eliminacyjna zawierająca jedno nowe źródło białka i jedno źródło węglowodanów
- Dieta zawierająca hydrolizowane białko
- Dieta lekkostrawna
- Dieta z wysoką zawartością włókna surowego
Zastosowanie diety powinno przynieść poprawkę po 10-14. dniach. Jeżeli tak się nie stanie należy wybrać inną dietę. Jeżeli nie ma poprawy po podaniu kolejnej diety lekarz może zdecydować o wprowadzeniu antybiotyków. W przypadku braku efektów lekarz może zalecić próbne leczenie glikokortykosteroidami.
Szukasz karmy z jednym źródłem białka?
Sprawdź: Monobiałkowa karma z jagnięciną
Domowe sposoby na biegunkę u psa
Jeżeli Twój pies nie wykazuje żadnych innych objawów poza biegunką, jest w dobrej kondycji, to istnieje kilka domowych sposobów o charakterze bardziej naturalnym:
- Krótka 12-godzinna głodówka z dostępem do wody
- Siemię lniane dla psa – działa na przewód pokarmowy osłonowo – ugotować i podać w formie kleiku
- Kleik ryżowy – można go podawać pod warunkiem, że pies nie ma alergii na ryż
- Kora dębu, kłącze pięciornika – mają właściwości ściągające
Czego nie podawać psu na biegunkę?
W czasie biegunki pod żadnych pozorem nie podawaj psu mleka i innych produktów mlecznych.
Czy ryż jest dobry na biegunkę u psa?
U psów po przebytej biegunce bądź w trakcie przewlekłej biegunki ważne jest podawanie pokarmu, który nie będzie dodatkowo obciążał pracy chorych narządów. W takim przypadku, po konsultacji z lekarzem weterynarii można rozważyć wprowadzenie lekkostrawnej diety, o niskiej zawartości tłuszczu i dodatkiem włókna pokarmowego. Założenia takie spełni kurczak z ryżem i marchewką. Ugotowany pokarm będzie łatwostrawny, uzupełni wodę i będzie niskotłuszczowy.
- 125 gramów ugotowanego w wodzie bez przypraw mięsa z kurczaka
- 300 gramów ugotowanego białego ryżu
- 100-200 gramów ugotowanej marchewki
Wadą tego rozwiązania jest jego niezbilansowanie. Dlatego dieta taka nie może trwać zbyt długo i po kilku dniach należy wrócić do normalnego żywienia – jeśli jest to możliwe.
Obecnie coraz częściej stosowane są jednak lekkostrawne mokre karmy weterynaryjne dla psów z problemami żołądkowymi. W przypadku takich produktów mowa o pokarmie zbilansowanym, a więc można podawać go znacznie dłużej, co jest niezwykle istotne np. podczas długotrwałej diagnozy przewlekłej biegunki.
Bibliografia
R. Neiger (red.), Diagnostyka różnicowa w chorobach wewnętrznych psów i kotów, wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2011.
M. Lenarcik, R. Lechowski, Choroby układu pokarmowego psów i kotów, wyd. SGGW-AR, Warszawa 1991.