Niedźwiedzia łapa u psa
Niedźwiedzia łapa to potoczne określenie na schorzenie stawu nadgarstkowego, które polega na jego przeprostowaniu. Nazwa potoczna odnosi się do bardzo typowego chodu – przypominającego kroki niedźwiedzia – które najczęściej pojawia się u szczeniąt. Choroba ta dotyczy najczęściej obu nadgarstków, a w bardzo ciężkich przypadkach wszystkich kończyn. Chociaż opisany problem ma podłoże w nieprawidłowym rozwoju, to schorzenie może pojawić się również z innych przyczyn. Jakich? Przeczytaj poniżej w naszym artykule.
SPIS TREŚCI
2. Przyczyny niedźwiedziej łapy u psów
3. Jakie są objawy nadmiernego wyprostu nadgarstka u psów?
4. Diagnostyka
5. Leczenie
Data publikacji: 29 kwietnia 2025
Patofizjologia schorzenia
Źródło: https://pixabay.com/photos/paw-close-up-puppy-asleep-dogs-4316944/
Nadgarstek psa składa się z trzech stawów: przedramienno-nadgarstkowego (łączącego dalszy koniec kości promieniowej z bliższym rzędem kości nadgarstka), śródnadgarstkowego (znajdującego się między bliższym a dalszym rzędem kości nadgarstka) oraz nadgarstkowo-śródręcznego (łączącego dalszy rząd kości nadgarstka z kośćmi śródręcza). W strukturze tej znajdują się liczne więzadła stabilizujące stawy, z których najważniejsze to więzadło dłoniowe nadgarstka poprzeczne.
Najczęstszą przyczyną wizyty u ortopedy jest nadmierne wyprostowanie nadgarstka w wyniku urazu, co prowadzi do jego zapadnięcia – staw zaczyna opadać i zbliżać się do podłoża.
W łagodniejszych przypadkach dochodzi jedynie do rozciągnięcia lub naciągnięcia więzadeł. W cięższych – uraz może doprowadzić do ich rozerwania.
Nie jest to jednak jedyna możliwa przyczyna tego schorzenia.
Przyczyny niedźwiedziej łapy u psów
Przeprostowanie nadgarstka to schorzenie, którego przyczyną mogą być problemy rozwojowe. Choroba rozwija się u szczeniąt poniżej 4. miesiąca życia. Jak wskazuje Zbigniew Adamiak – najczęściej dotyka szczeniąt owczarków niemieckich!
Wśród czynników rozwojowych prowadzących do tzw. „niedźwiedziej łapy” wymienia się nieodpowiednie żywienie w połączeniu z szybkim wzrostem, a także długotrwałe noszenie gipsu lub bandażu. Zdarzają się jednak przypadki, w których nie udaje się zidentyfikować konkretnej przyczyny. Odmiana rozwojowa choroby zazwyczaj dotyczy obu przednich łap.
Pourazowa przyczyna przeprostu została opisana wcześniej, dlatego w tym miejscu jest jedynie sygnalizowana – dla zachowania przejrzystości prezentowanych informacji.
Po trzecie, u psów starszych i geriatrycznych występuje zwiększona podatność na problemy ortopedyczne. U psów sportowych i pracujących ryzyko rozwinięcia się przeprostu jest wyższe ze względu na intensywną eksploatację stawów w ciągu życia.
Jakie są objawy nadmiernego wyprostu nadgarstka u psów?
Główny objaw niedźwiedziej łapy u psa to wyraźna deformacja kończyny przedniej, wynikająca z nadmiernego wyprostu stawu nadgarstkowego. W praktyce objawia się to opadnięciem nadgarstka w kierunku podłoża, przez co kończyny sprawiają wrażenie, jakby pies stawiał je na płasko, przypominając nieco sposób poruszania się niedźwiedzia – stąd potoczne określenie.
Choroba daje jednak szereg objawów:
- Obniżony nadgarstek – kąt nachylenia stawu, który u zdrowego psa wynosi około 140–180°, może w zaawansowanych przypadkach spaść nawet do 90°.
- Zmieniona postawa kończyn przednich – pies nieprawidłowo obciąża kończyny, co widać zwłaszcza podczas stania lub chodzenia.
- Kulawizna i trudności w poruszaniu się – zwierzę może unikać stawiania łapy na podłożu, kuleć, lub poruszać się bardzo ostrożnie.
- Bolesność i obrzęk w okolicy stawu – obecne szczególnie przy dotyku lub próbie ruchu.
Diagnostyka
Rozpoznanie przeprostu nadgarstka poprzedza badanie fizykalne oraz diagnostyka radiologiczna i laboratoryjna.
Podczas badania lekarz weterynarii będzie próbował wykryć obrzęk tkanek miękkich za pomocą palpacji, określić zakres ruchomości i ewentualną niestabilność stawu, a także ocenić poziom bólu odczuwanego przez psa.
W diagnostyce obrazowej wykonuje się zdjęcia grzbietowo-dłoniowe i środkowo-boczne obu nadgarstków, a także ekspozycję środkowo-boczną z dłonią naprężoną do maksymalnego wyprostu za pomocą specjalistycznego oprzyrządowania. Ponieważ badanie to bywa bolesne, zaleca się jego przeprowadzenie w pełnym znieczuleniu. Celem obrazowania jest ocena struktury kostnej i stopnia deformacji.
Co ciekawe, w rozpoznaniu tej choroby pomocne może być również badanie biochemiczne krwi, na podstawie którego ocenia się poziom wapnia, fosforu oraz witaminy D. Takie badanie pozwala wykryć niedobory, które mogą przyczyniać się do rozwoju krzywicy.
Leczenie
Sposób leczenia musi zostać określony przez lekarza ortopedę. W zależności od stopnia uszkodzenia może on zdecydować o leczeniu zachowawczym lub chirurgicznym.
W artykułach naukowych podkreśla się, że w przypadku urazowych przeprostów leczenie zachowawcze niemal zawsze okazuje się nieskuteczne i jedynie opóźnia wdrożenie właściwej terapii chirurgicznej.
Mimo to warto wspomnieć, że w leczeniu zachowawczym w przeszłości stosowano usztywnienia i opatrunki podtrzymujące – jednak nie nadają się one do długotrwałego stosowania.
U psów, u których leczenie chirurgiczne nie jest możliwe z różnych przyczyn, stosuje się zazwyczaj kontrolę masy ciała, odpowiednie ćwiczenia, fizjoterapię oraz środki przeciwzapalne i suplementy diety.
Leczenie chirurgiczne polega na częściowym lub całkowitym zespoleniu nadgarstka.
Jeśli uszkodzenie dotyczy jednego lub obu ostatnich stawów, można je zespolić, aby zachować ruchomość w pozostałych częściach nadgarstka. Takie rozwiązanie może jednak prowadzić do choroby zwyrodnieniowej stawów, co w przyszłości może wymagać zespolenia całego stawu.
Artrodeza pancarpalna wykonywana jest wtedy, gdy nadgarstek nie nadaje się do uratowania. Całkowite zespolenie umożliwia psu sprawne poruszanie się i jednocześnie zmniejsza ból.
Nadgarstek zespala się jedną lub dwiema płytkami, a w miejscu artrodezy umieszcza się przeszczep kostny, który stymuluje proces gojenia.
Szukasz zdrowej karmy dla psa?
Sprawdź: Monobiałkowa karma dla psa
Opieka pooperacyjna
Jeżeli zabieg zespolenia będzie konieczny, to pies po operacji będzie musiał nosić szynę przez ok. 6-8 tygodni. W czasie łączenia się metalowej płytki z kośćmi szyna ma za zadanie stabilizować staw nadgarstkowy.
Pies powinien wrócić do normalnej aktywności w ciągu 12. tygodni po operacji.
Bibliografia
Z. Adamiak, Ortopedia i traumatologia stawów kończyn i układu ścięgnowo-mięśniowego psów i kotów, wyd. Galaktyka, Łódź 2007.
C. Barnes, C. Barnette, Carpal Hyperextension in Dogs, https://vcahospitals.com/know-your-pet/carpal-hyperextension-in-dogs (dostęp: 11.05.2025).
M. Bush, M. Matiasovic, Carpal hyperextension injuries, https://www.vettimes.com/news/vets/small-animal-vets/carpal-hyperextension-injuries (dostęp: 11.05.2025).