
Robaki u psa
Robaki, czyli pasożyty wewnętrzne, to problem wielu psów, o którym opiekunowie często mogą nie wiedzieć. Pasożyty te żyją w organizmach psów, okradając je z niezbędnych do życia substancji odżywczych. Endopasożyty bytują przede wszystkim w jelitach, jednak niektóre ich gatunki mogą zawędrować do płuc, serca, a nawet oczu.
SPIS TREŚCI
1. Jakie robaki może mieć pies?
2.1. Robaki w kupie u psa
4. Jak zabezpieczyć psa przed robakami?
5. FAQ
Data publikacji: 16 marca 2025
Jakie robaki może mieć pies?
Źródło: https://pixabay.com/photos/dog-run-fun-animal-domestic-animal-644111/
Pasożyty wewnętrzne klasyfikuje się zwykle na podstawie miejsca ich bytowania. Na tej podstawie można wyróżnić robaki jelitowe, takie jak:
Glista psia – Toxocara canis to duży robak jelitowy, którego dorosłe osobniki osiągają od 9 do 20 cm długości, w zależności od płci. Do zarażenia może dojść już w okresie płodowym, co sprawia, że glista psia jest jednym z najczęściej występujących robaków u szczeniąt. Mimo że jest klasyfikowana jako nicień jelitowy, w swoim cyklu rozwojowym przechodzi migrację wątrobowo–tchawiczą, by następnie trafić z powrotem do przewodu pokarmowego. Tam dorosłe osobniki składają jaja, które z odchodami trafiają do środowiska.
Tasiemiec psi – Dypilidium caninun to duży, ale płaski robak jelitowy, który może osiągać długość nawet do 80 cm. Typowym źródłem zarażenia jest połknięcie przez psa pchły–nosicielki, co powoduje wprowadzenie jaj tasiemca do układu pokarmowego. Tasiemiec bytuje przede wszystkim w jelicie cienkim, gdzie pobiera substancje odżywcze, okradając psa. Dorosłe osobniki wydostają się z organizmu przez odbyt – aktywnie lub biernie, wraz z kałem.
Tęgoryjec psi – Ancylostoma caninum to małych rozmiarów nicień, który mierzy 9-12 mm w przypadku samców oraz 15-21 mm w przypadku samic. Nazwa pasożyta nawiązuje do jego budowy – aparat gębowy ma liczne ząbki, którymi pasożyt przyczepia się do ścian jelita cienkiego. Głównym źródłem zarażenia jest zjedzenie larw, które mogą przetrwać w glebie nawet przez kilka miesięcy. W jelicie cienkim pasożyt dojrzewa w ciągu 2–3 tygodni od połknięcia i zaczyna produkować jaja, które wraz z kałem trafiają do środowiska.
W organizmie psa mogą również bytować robaki pozajelitowej, m.in.:
Nicienie sercowe – Dirofilaria immitis to duże robaki, które mogą osiągać nawet 30 cm długości. Początkowo zasiedlają tętnice płucne, ale przy większej inwazji trafiają także do prawej komory serca – stąd potoczna nazwa „robak sercowy”. Do zarażenia dochodzi przez ukąszenie psa przez komara przenoszącego larwy pasożyta.
Nicienie płucne – Angiostrongylus vasorum to niewielki nicień – samce mierzą 14–18 mm, a samice 15–25 mm. Do zarażenia dochodzi poprzez kontakt psa ze ślimakami – wystarczy, że pies poliże ślimaka lub weźmie go do pyska, by pasożyt obecny w śluzie trafił do jego układu pokarmowego. Następnie przemieszcza się przez węzły chłonne i wątrobę, aż dotrze do płuc lub serca, gdzie składa jaja trafiające do krwioobiegu. Larwy i jaja mogą wraz z krwią przedostać się także do ośrodkowego układu nerwowego, oczu, mięśni i innych narządów.
Nicienie podskórne – Dirofilaria repens to nicień przenoszony przez komary, który powoduje powstawanie zimnych, niebolesnych guzków pod skórą – pojedynczych lub licznych. Guzki te zawierają dorosłe pasożyty i mikrofilarie. Większość przypadków zarażenia przebiega jednak bezobjawowo.
Objawy robaków u psa
U zdrowych psów, z prawidłowo działającym układem odpornościowym, robaczyce mogą przez wiele lat przebiegać bezobjawowo. Nie oznacza to jednak, że psa można w tym czasie pozostawić bez pomocy. Robaki to pasożyty, które okradają organizm gospodarza z niezbędnych do życia substancji.
U psów, u których doszło do spadku odporności, mogą zacząć pojawiać się pierwsze objawy robaczycy.
Gdy pasożyty zasiedlają przewód pokarmowy, psy mogą mieć naprzemiennie biegunki i zaparcia, a także wymioty.
Jeśli pasożyty zagnieżdżą się w układzie oddechowym, pies może mieć trudności z oddychaniem, wydzielać śluz z nosa oraz często kaszleć.
Niektóre pasożyty, jak nicień sercowy, mogą dotrzeć do serca, prowadząc do jego niewydolności, omdleń psa i ogólnego osłabienia.
Z kolei nicienie podskórne powodują powstawanie guzków na skórze, w których mogą znajdować się larwy lub dorosłe osobniki pasożyta.
Wśród innych niespecyficznych objawów robaczycy u psa można wymienić:
- apatię i osłabienie
- utratę apetytu i spadek masy ciała
- matową, wypadającą sierść
- wzdęcia
- drgawki
- nadpobudliwość
- podrażnienia skór
Robaki w kupie u psa
W przypadku większych robaków, takich jak glista psia czy tasiemiec psi, przy silnej inwazji możliwe jest zaobserwowanie pasożytów w kale psa lub w jego wymiotach. W przypadku tasiemca będą to człony przypominające pestki dyni, które mogą wydostawać się przez odbyt – biernie lub czynnie. Jeśli chodzi o glistę psią, dorosłe osobniki mogą być wydalane wraz z kałem lub wymiotami.
Diagnoza i leczenie
Jeżeli pies zaczyna wykazywać opisane wyżej objawy, należy udać się z nim na konsultację do lekarza weterynarii. W przypadku robaków pozajelitowych leczenie wymaga bardzo przemyślanej strategii.
Zadaniem lekarza weterynarii jest zlecenie badań, które umożliwiają wykrycie jaj i/lub przeciwciał w organizmie psa. Diagnostyka w tym zakresie obejmuje badanie kału w poszukiwaniu jaj, larw lub dorosłych form nicieni. W niektórych przypadkach konieczne może być również badanie krwi, bronchoskopia, prześwietlenie klatki piersiowej lub echokardiografia – szczególnie gdy istnieje podejrzenie zarażenia nicieniami pozajelitowymi. Materiałem do badań mogą być także wymiociny.
Plan leczenia i wybór leków można ustalić dopiero po rozpoznaniu gatunku pasożyta, z którym pies ma do czynienia.
Po zakończeniu leczenia, w przypadku robaków jelitowych, konieczne jest ponowne badanie kału, aby ocenić skuteczność terapii.
Szukasz zdrowej diety dla psa?
Sprawdź: Hipoalergiczna karma dla psa wzmacniając odporność
Jak zabezpieczyć psa przed robakami?
Profilaktycznie psa można odrobaczać za pomocą tabletek. Zwykle są one dostępne w sklepach zoologicznych i dopasowane dawką do masy ciała zwierzęcia – często stosuje się przelicznik 1 tabletka na 10 kg masy ciała.
Częstotliwość profilaktycznego odrobaczania zależy od środowiska, w jakim przebywa pies.
Jeśli pies mieszka wyłącznie w domu lub wychodzi na zewnątrz, ale nie ma bezpośredniego kontaktu z parkami, piaskownicami, placami zabaw, odchodami innych zwierząt, ślimakami, surowym mięsem czy dzikimi drapieżnikami – wystarczy odrobaczanie 1–2 razy do roku przeciwko nicieniom lub badanie kału z taką samą częstotliwością.
FAQ
Czy człowiek może zarazić się robakami od psa?
Robaczyce są zoonozami, co oznacza, że człowiek może zarazić się robakami od psa. Najczęściej zagrożenie to dotyczy dzieci, które w trakcie zabawy z psem wkładają ręce do buzi. Należy jednak pamiętać, że robakami mogą zarazić się także dorośli, którzy nie przestrzegają zasada higieny. Skrajnym przypadkiem jest połknięcie pchły, która jest nosicielem pośrednim tasiemca.
Bibliografia
ESCCAP, Nicień sercowy i podskórny, esccap.pl/nicien-sercowy-podskorny-dirofilaria-immitis-d-repens/ (dostęp: 10.03.2025).
ESCCAP, Odrobaczanie psów i kotów, https://www.esccap.pl/wp-content/uploads/2021/06/GL1-Odrobaczanie-ps%C3%B3w-i-kot%C3%B3w_-06_2021.pdf (dostęp: 20.03.2025).
J. L. Gundłach, A. B. Sadzikowski, Parazytologia i parazytozy zwierząt, PWRiL, Warszawa 2004.
M. Frączyk, J. Gawor, Angiostrongylus vasorum – nicień płucny, nowe zagrożenie dla psów w Polsce, „Życie weterynaryjne”, nr 89/2014, s. 124-125.